تفسير هدايت - تفسیر هدایت جلد 1

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تفسیر هدایت - جلد 1

سیدمحمدتقی مدرسی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

تفسير هدايت

تأليف: آيت الله العظمي سيد محمد تقي مدرسي

مترجم: احمد آرام

جلد اول

فهرست مطالب

جلد اول

مقدمه

بحثهاى تمهيدى

فصل اول

قرآن در آيات قرآن

قرآن در سنت

چرا به قرآن دعوت مى كنيم

فصل دوم

ضرورت تدبر كردن در قرآن

قرآن و تفسير به رأى

قرآن ميان تزكيه و تعليم

قرآن حكيم ميان ظاهر و باطن

قرآن حكيم، در ميان محكم و متشابه

قرآن حكيم و حروف هفتگانه

قرآن حكيم و اثبات معانى آن

الف: لغت و زبان

ب: سياق

ج: تفسير

فصل سوم

تدبر و صفات نفسانى

تدبر و صفات عقلى

تدبر و سياق قرآنى

1 - ارتباط و پيوستگى علمى

2 - ارتباط و پيوستگى تربيتى

تدبر و واقعيت خارجى

تدبر و تحقق بخشيدن به قرآن

خلاصه اى از روش تدبر در قرآن

سوره حمد

فضيلت سوره:

[سوره الفاتحة(1): آيات 1 تا 7]

سوره حمد، چكيده معارف قرآنى

تفسير بسملة(بسم الله الرحمن الرحيم گفتن)

موارد حمد و سپاسگزارى

سوره بقره

فضيلت سوره:

زمينه كلى سوره

نخست، نام سوره:

زمينه كلى سوره سوره البقرة از چه چيز سخن مى گويد؟

[سوره البقرة(2): آيات 1 تا 20]

معناى واژه ها

قرآن چگونه آدميان را تقسيم مى كند

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

آيا اختلاف دليل علم است؟

قرآن راهنما است

[سوره البقرة(2): آيات 21 تا 25]

معناى واژه ها

اركان ايمان

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 26 تا 29]

معناى واژه ها

شخصيت انسانى چگونه مى بايد باشد؟

رهنمودهايى از آيات:

داستان آفرينش نخستين

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 30 تا 39]

معناى واژه ها

طبيعت چگونه فرمانبردار انسان شد؟

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 40 تا 48]

معناى واژه ها

آيا ما از شكر گزارانيم؟

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 49 تا 62]

معناى واژه ها

نقش رسالتهاى خدا در ساخته شدن تمدنها

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

و بازپسين كلمه

[سوره البقرة(2): آيات 63 تا 66]

معناى واژه ها

سستى در روان كردن احكام

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 67 تا 73]

معناى واژه ها

داستان ماده گاو: درسها و عبرتها

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

خلاصه:

[سوره البقرة(2): آيات 74 تا 79]

معناى واژه ها

يهود از گمراهى احبار تا آرزوهاى گمراهان

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

سنگدلى

كتاب در ميان رؤيا و تقليد

ميان آرزوها و پندارها

گمان و پندار:

[سوره البقرة(2): آيات 80 تا 86]

معناى واژه ها

تقديس ذات يا خودپرستى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

پيمان خدا با بنى اسراييل:

[سوره البقرة(2): آيات 87 تا 93]

معناى واژه ها

نژادپرستى و انجماد فكرى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

سبب تكذيب

[سوره البقرة(2): آيات 94 تا 100]

معناى واژه ها

نژادپرستى و كافر بودن به فرشتگان

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 101 تا 103]

معناى واژه ها

جادوگرى و حقه بازى... پايان خط

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 104 تا 110]

معناى واژه ها

ما و فرهنگهاى خارجى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

راعنا و انظرنا:

رسالتهاى خدا و تطور زمانى

[سوره البقرة(2): آيات 111 تا 123]

معناى واژه ها

تسليم شدن به خدا مقياس و ميزان است

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

شدت يافتن اختلافات

مصدر الهام

[سوره البقرة(2): آيات 124 تا 140]

معناى واژه ها

إبراهيم سمبل يگانگى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

آثار مثبت عمل صالح

راه براى از بين بردن اختلاف

ملت ابراهيم

يگانه پرستى جوهر وحدت

[سوره البقرة(2): آيات 141 تا 150]

معناى واژه ها

قبله، رمز وحدت امت

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

جدايى نقطه به راه افتادن است

چرا قبله يگانه نشده است؟

چگونه رستگارى را تأمين كنيم؟

[سوره البقرة(2): آيات 151 تا 157]

معناى واژه ها

و بردباران را مژده ده

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

از چه چيز مدد بگيريم؟

اگر بخواهى نميرى

[سوره البقرة(2): آيات 158 تا 167]

معناى واژه ها

چگونه علماى بد شعاير خدا را پنهان كردند

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

رسالت علم

جزاى علماى بد

فرهنگ توحيدى

[سوره البقرة(2): آيات 168 تا 177]

معناى واژه ها

چگونه بتهاى كفر را بشكنيم؟

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

قوانين شيطانى

بندگان نياكان

جزاى كتمان و پوشاندن حق

صفات علماى بد

[سوره البقرة(2): آيات 178 تا 182]

معناى واژه ها

فلسفه قصاص

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

وصيت و حق اموال

[سوره البقرة(2): آيات 183 تا 189]

معناى واژه ها

فلسفه و احكام روزه

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

چرا رمضان؟

رمضان و دعا

از احكام روزه

[سوره البقرة(2): آيات 190 تا 195]

معناى واژه ها

هدفها و احكام جنگ در اسلام

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

جنگ براى چه و چگونه؟

هدف فرهنگى جنگ

چه وقت حرمتها حفظ مى شود؟

انفاق و اتحاد ضرورتى جنگى است

[سوره البقرة(2): آيات 196 تا 203]

معناى واژه ها

حج، مدرسه پرهيزگارى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

إحرام:

چرا جدال و فسوق؟

بعد از عمره تمتع چه؟

بهره ورى از خط سير ايمان

چگونه به دنيا و آخرت برسيم؟

[سوره البقرة(2): آيات 204 تا 213]

معناى واژه ها

تقوى: خرسندى خدا، صلح و سلم، عدالت

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

وحدت ضرورتى جهادى است

مسئوليت پاسدارى از وحدت

براى چه اختلاف؟!

[سوره البقرة(2): آيات 214 تا 218]

معناى واژه ها

فتنه، بزرگتر از كشتن

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

انفاق راه فداكارى است

فتنه از كشتن سختتر است

[سوره البقرة(2): آيات 219 تا 225]

معناى واژه ها

پرهيزگارى اجتماعى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

پرهيزگارى و حقوق اجتماعى

پرهيزگارى و حقوق زن

حكم نزديكى جنسى در حيض

[سوره البقرة(2): آيات 226 تا 232]

معناى واژه ها

وظايف مربوط به پيوند زناشويى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

پرهيزگارى در پيوند زناشويى

[سوره البقرة(2): آيات 233 تا 242]

معناى واژه ها

تقوى در اداره كردن خانه

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

حق شوهر پس از وفات

چگونه همسر خودت را انتخاب مى كنى

[سوره البقرة(2): آيات 243 تا 249]

معناى واژه ها

فرمانروايى خدايى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

به كارزار كردن فرمان يافتند و پشت كردند

[سوره البقرة(2): آيات 250 تا 254]

معناى واژه ها

شرايط پيروزى بر دشمن

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 255 تا 260]

معناى واژه ها

نامهاى نيكو و زيباى خدا

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 261 تا 274]

معناى واژه ها

انفاق در راه خدا

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره البقرة(2): آيات 275 تا 281]

معناى واژه ها

ربا و فساد اجتماعى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

آثار ربا

درمان چيست؟

[سوره البقرة(2): آيات 282 تا 283]

ارتباط تكاملى ميان پرهيزگارى و نظامهاى اجتماعى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

نوشتن دين

[سوره البقرة(2): آيات 284 تا 286]

معناى واژه ها

مسئوليت و اسبابهاى اسقاط احكام

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

چارچوب مسئوليتها

سوره آل عمران

فضيلت سوره:

زمينه كلى سوره

مناسبت نام سوره؟

زمينه كلى چيست؟

[سوره آل عمران(3): آيات 1 تا 6]

معناى واژه ها

رسالتهاى خدا ميان وحدت و نژادپرستى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

قيوم چيست؟

[سوره آل عمران(3): آيات 7 تا 13]

معناى واژه ها

حقايق قرآن ميان حق تأويل و فتنه باطل

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

چگونه رسالت كلى و عام مى شود؟

ميان محكم و متشابه

چرا در دين اختلاف پيدا مى شود؟

زيغ چيست؟

تأويل يا گزارش

فتنه

چه كس تأويل را مى داند؟

ايمان پيش از معرفت

ايمان به روز ديگر، سنگر شالوده در معرفت

تنها اعتماد بر خدا

[سوره آل عمران(3): آيات 14 تا 20]

معناى واژه ها

زندگى در ميان افقهاى آينده و شهوت حاضر

رهنمودهايى از آيات:

نفس بشرى در ميان عقل و شهوت

معنى تقوى

ميان يگانگى و يگانه پرستى

[سوره آل عمران(3): آيات 21 تا 25]

نتايج سستى روح دينى

رهنمودهايى از آيات:

انسان چگونه تنزل مى كند؟

تفسير كردن دين بر هواى نفس

[سوره آل عمران(3): آيات 26 تا 30]

معناى واژه ها

رهبرى درست در نظر قرآن

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

پادشاهى مخصوص كيست؟ مخصوص خدا

فراگير بودن قدرت الهى

ميان دو مفهوم قدرت و رهبرى

جهاد، چهره آشكار توحيد

[سوره آل عمران(3): آيات 31 تا 41]

معناى واژه ها

مردم و تقديس اشخاص و راهنماييهاى قرآن

رهنمودهايى از آيات:

چگونه خدا را دوست مى داريم؟

در ميدان گسترده گزينش

آثار تربيت بر نمو طفل

خدا چگونه فرستادگان خود را برمى گزيند؟

[سوره آل عمران(3): آيات 42 تا 51]

معناى واژه ها

رسالت عيسى از تمايز ولادت تا خصائص رسالت

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

نامهاى عيسى و خصائص او

يگانگى رسالتها در مبدأ و هدف

[سوره آل عمران(3): آيات 52 تا 59]

انسان بودن پيامبر و مراحل پيروزى رسالتها

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

ميزان عاملان

پايان اعجاز آميز

پس اى خردمندان عبرت گيريد

[سوره آل عمران(3): آيات 60 تا 68]

معناى واژه ها

حق، وسيله اندازه گيرى درستى و اساس يگانگى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

دلايل راستى رسالت

مباهله وسيله اى براى كشف حق است

تطبيق و به كار بستن اصول وسيله خلاص است

[سوره آل عمران(3): آيات 69 تا 76]

معناى واژه ها

ايستارهاى اهل كتاب عصبيت و گمراه كردن

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

نتايج تعصب

[سوره آل عمران(3): آيات 77 تا 85]

معناى واژه ها

علما در ميان توجيه شكستها و به كارگيرى نيروها

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

رسالت عبارت از مسئوليتها و واجباتى است

نتايج تحريف

ملتزم بودن به مسئوليت تضمين استقامت است

[سوره آل عمران(3): آيات 86 تا 92]

معناى واژه ها

ارتداد، اقسام و كيفر آن

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

جزاى ارتداد

ميان بخشندگى و توبه

[سوره آل عمران(3): آيات 93 تا 100]

معناى واژه ها

تعصب، سد راه وحدت و اساس كفر

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

تقديس اشخاص راه وحدت را مى بندد

از معانى كفر

[سوره آل عمران(3): آيات 101 تا 108]

معناى واژه ها

يگانگى، آرمان فرهنگى امت

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

يگانگى وسيله چنگ زدن به ريسمان خدا

وحدت جز با عقيده ميسر نمى شود

چگونه از يگانگى پاسدارى كنيم؟

[سوره آل عمران(3): آيات 109 تا 117]

معناى واژه ها

ملتزم بودن به ارزشها ضامن استقامت است

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

ميان فسق و ايمان

[سوره آل عمران(3): آيات 118 تا 129]

معناى واژه ها

ايستار اساسى در برابر كافران

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

اصولى بودن وحدت اسلامى

درسهايى از ميدان نبرد بدر

[سوره آل عمران(3): آيات 130 تا 136]

معناى واژه ها

رفتار ايمانى، پناهگاه امت

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

خطر ربا

چگونه بهشتى مى شويم؟

[سوره آل عمران(3): آيات 137 تا 148]

معناى واژه ها

بازگشت به سنتهاى تاريخ

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

منافع مردم در فداكارى

جهاد و آرزوهاى كاذب

ربيون چگونه مى جنگيدند

دعا سلاح مؤمن است

[سوره آل عمران(3): آيات 149 تا 158]

معناى واژه ها

فداكارى و جانبازى، راه پيروزى و رشد جامعه

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

فداكارى دژ دستاوردها است

عبرتهايى از شكست

نقش گناهان در شكست

[سوره آل عمران(3): آيات 159 تا 164]

معناى واژه ها

اوضاع و احوال شكست و مسئوليتهاى رهبرى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات

[سوره آل عمران(3): آيات 165 تا 175]

معناى واژه ها

چرا زيان مى كنيم؟ و چگونه پيروز شويم؟

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات

[سوره آل عمران(3): آيات 176 تا 180]

معناى واژه ها

رسالت الاهى و ايستارهاى اجتماعى

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره آل عمران(3): آيات 181 تا 189]

معناى واژه ها

ويژگيهاى گوساله پرستان

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره آل عمران(3): آيات 190 تا 195]

معناى واژه ها

انسان مكتبى: تأمل هدفدار و وظايف رسالت

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

[سوره آل عمران(3): آيات 196 تا 200]

معناى واژه ها

شكيبايى كنيد و در شكيبايى بر يكديگر پيشى گيريد و آماده باشيد

رهنمودهايى از آيات:

شرح آيات:

/ 650