صفحه ى 332
«وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ- و از خدا بترسيد و بدانيد كه خدا سخت كيفر است.
و هدف درازمدّت حج: عبارت از آن است كه در واجبات دينى خود سستى نكند، و ملتزم نگاهدارى حدود آنها باشد و به اندازه ضخامت يك موهم از آنها تجاوز نكند، بدان سبب كه خدا سخت كيفر مى دهد.
و در اين آيه يكى از مهمترين واجبات حج را مى يابيم كه عبارت از احرام است، و قرآن از سه لحاظ از آن بحث مى كند: نيت، و نتراشيدن موى سر و پايان يافتن آن به ذبح هدى و احرام آشكارترين عمل حج است و به همين جهت قرآن با آن آغاز كرده است.
إحرام:
[197] و در اين آيه بعضى از مظاهر احرام را مى يابيم كه عبارت است از: حرام بودن رفث (مباشرت با زنان) به همه گونه هاى آن و حرمت فسوق (و قسم خوردن به دروغ به خدا) و حرمت جدال.
در ايام حج واجب است كه شخص به اين امور مقيد باشد كه هدف از آن نمو كردن روح تقوا در نفوس است.
«الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ- حج ماههاى معين دارد.»
كسى نمى تواند حج خود را پيش از ماه شوال آغاز كند، يا آن را از موسم حج در ماه ذو الحجة ديرتر انجام دهد، و شايد اين اشاره اى باشد به آنكه محرّمات احرام پس از ذو الحجة استمرار پيدا نمى كند.
«فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ- پس هر كه در آنها حج را بر خود واجب كند،» يعنى حج را در اين ماهها بر خود واجب كند، «فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ وَ لا جِدالَ فِي الْحَجِّ- نبايد كه با زنان درآميزد و به دروغ گفتن و دشنام دادن و جدال و مجادله برخيزد.»