تفسیر هدایت جلد 1
لطفا منتظر باشید ...
صفحه ى 410بكشند؟و پاسخ قرآن چنين است: خدا به كره و زور مردمان را هدايت نمى كند، بلكه براى ايشان فرصت راهيابى را فراهم مى آورد، پس هر كس كه بر راه راست برود به سود چنين كرده، و هر كس گمراهى را برگزيند به زيان خود چنين كرده است. خدا چنان خواسته است كه اين دنيا همچون آزمايشگاهى براى كانيهاى مردمان و مجلس امتحانى براى اندازه ايمان ايشان باشد، و خدا از آنچه اراده مى كند مورد پرسش قرار نمى گيرد.«وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ- و اگر خدا مى خواست، كسانى كه پس از ايشان بودند به كارزار و كشتن يكديگر نمى پرداختند،» «مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَيِّناتُ- پس از آنكه آيات بينات به ايشان رسيده بود.»پس نزاع و اختلاف ايشان نه به خاطر وجود نقصى در هدايت خدا بلكه به وجود خللى در ايمان داشتن ايشان به آن و پذيرش صحيح اين ايمان بود.«وَ لكِنِ اخْتَلَفُوا- ولى اختلاف كردند،» و اختلاف ايشان بر سر حق بود.«فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ وَ مِنْهُمْ مَنْ كَفَرَ- پس بعضى از ايشان ايمان آوردند، و بعضى كافر شدند.»پس به مجرد اين كه از پيروان پيامبران (بودند) كارهاشان صحيح نبود.«وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلُوا وَ لكِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ ما يُرِيدُ- و اگر خدا مى خواست يكديگر را نمى كشتند، ولى خدا آنچه را كه مى خواهد مى كند.»و در اين جا بار ديگر قرآن از استيلا و مراقبت خدا بر زندگى، و اين كه بر نيك و بدى كه در آن جريان دارد دلالتى بر كناره گيرى خداوند متعال از سلطه ها و نيز بر اين كه در كار خود ناتوان شده است نيست، و نمى تواند از شر جلوگيرى كند يا اين كه از شرورى كه در دنيا بر مردمان وارد مى شود خرسند است، نيست، بلكه خدا چنان مى خواهد كه بندگانش به اختيار خود كار كنند و آنان را تا اجل نامبرده اى