تفسیر هدایت جلد 1

صفحه ى 468

ايمان آورد و از فرستادگان خدا پيروى كند.

خدا فرستادگان خود را از ميان كسانى برگزيد كه از خدا پيروى كردند و پرستش را به صورت خالص مخصوص او مى دانستند، پس آيه نژادى در قرآن وجود ندارد و عيسى جز بنده اى از خدا نيست كه خدا او را آزموده و به رسالت خويش برگزيده است. و عيسى كه جز بنده اى از خدا نبود، به سبب عمل صالح خويش پاداش خود را از خدا گرفت، پس آيا آدمى مى تواند بدون عمل شايسته و تنها براى اين كه از عنصر و نژادى مقدس است پيشرفت و ترقى كند؟

نژادپرستى بدترين بلايى است كه بشريت از آن رنج مى برد، و كاملا با رسالتيگرى تناقض و تقابل دارد.

سوره آل عمران انديشه نژادپرستى و قومپرستى را از ريشه هاى دور آن برمى كند، و به صورتى دامنه دار درباره آن به ميانجيگرى داستان عيسى (ع) و داستان ابراهيم كه جهودان او را تقديس مى كردند و چنان مى پنداشتند كه آنان به مجرد فرزند ابراهيم بودن از اولياى خدايند، سخن مى گويد.

و همچنين اين سوره از يگانگى در داخل اجتماع ايمانى، و صفاتى كه مى بايستى با وحدت و يگانگى همراه باشد بحث مى كند.

و آخرين سخن: سوره «آل عمران» به صورت مستقيم از مسئوليت، به اين اعتبار كه از مهمترين نتايج اجتماع ايمانى است، سخن مى گويد، و در قسمتهاى اخير سوره، انديشه مسئوليت آشكارا شناخته مى شود، و مثالهاى توجيهى براى آن مى آيد كه برجسته ترين آنها جهاد در راه خدا است.

به مناسبت بحث از مسئوليت، سوره از جزا و پاداش سخن مى گويد، و بيان مى كند كه هر كس كار نيكى كند پاداش آن را خواهد گرفت، و اين خطا است كه مردمان را بر حسب بستگيهاى نژادى و قومى يا دينى طبقه بندى كنيم.

اين انديشه اى است كه آيات سوره به آن پايان مى پذيرد و از آن چنين نتيجه مى گيريم كه ناگزير بايد به عمل در راه خدا متكى باشيم.