تفسیر هدایت جلد 1

صفحه ى 73

و امام جعفر صادق عليه السلام در تفسير آيه:

«وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا» گفت: «يعنى در آن جا كه سخن از وعده و وعيد است بايست و در امثال و مواعظ آن به تفكر بپرداز» «3».

2- شجاعت صفت دوم عقلى است كه هر كس خواستار علم است بايد به آن آراسته باشد، چه بى اعتمادى به نفس سبب ترديد پيدا كردن شخص به نتايج پژوهشها و بحثهاى او خواهد شد، و از اين جا اهميت شجاعت نفسانى در قبول نتايج آشكار مى شود.

حق براى بسيارى از مردم ظاهر مى شود. ولى گروهى اندك از مردم آن را مى بينند. چرا؟ بدان جهت كه اكثر ايشان از ديدن آن بيم دارند، و مى ترسند كه با پذيرفته هاى فكرى و رسوبات تقليدى و سنّتى آنان تعارض پيدا كند، و با افكار اجتماع و محيط زندگى ايشان متناقض درآيد، و به همين سبب به آن نزديك نمى شوند، بلكه اگر حق به ايشان نزديك شود، چشم فرومى بندند. بنا بر اين اگر بخواهيم در عرصه تدبّر جولان كنيم، لازم است به شجاعت فهم آراسته باشيم، و حق را برتر از همه چيز قرار دهيم. پس اگر معارض با انديشه هاى سابق يا متناقض با افكار مردم باشد، ناگزير بايد به خود بگوييم كه حتما از آن پيروى خواهيم كرد، چه تنها با اين روح شجاعت است كه مى توانيم به اكتشاف حقايق برسيم.

آراء مفسران در اطراف آيه نبايد مانع تدبر تازه ما در معناى آن شود، هر اندازه هم كه به آن آراء احترام بگذاريم باز چنين است، چه ممكن است آنان نسبت به معناى آن نادان بوده باشند، و يا در مورد پاره اى از معانى آن چنين بوده باشند، و من بتوانم به كشف آن معانى توفيق حاصل كنم.

3- تفسير صافى، ج 1، ص 47.