تفسیر هدایت جلد 1

صفحه ى 617

كنند، و رسول اللَّه فرزند خدا نيست كه پيروان او به مجرد پيروى از وى به پيروزى رسند، بلكه او نيز همچون ديگر پيامبران به دنيا مى آيد و مى ميرد، و ارتباط بيش از آن كه بايد با رسول خدا باشد با رسالت خدا است، تا مؤمن جزاى خود را از خدا بگيرد. و كافران آن كسانند كه بى فاصله از مرگ فرستاده خدا از رسالت برمى گردند و دنيا را بر آخرت ترجيح مى نهند.

چون محمّد پيامبر (ص) يك فرستاده خدا است، از سيرت فرستادگان پيش از خود تبعيت مى كند، و آنان جز با جنگ و مبارزه پيشرفت نكردند، و همراه با گروهى (ربّيّون) از اصحاب او بودند، و آنان (ربيون) مانند همه افراد بشر مرتكب گناه و اسراف مى شدند، ولى چون مؤمن بودند از خداى خود طلب آمرزش مى كردند، و از او مى خواستند كه بر جهاد استوارشان دارد، در دنيا و آخرت با هم به پيروزى رسيدند.

شرح آيات:

[137] حيات اجتماعى همچون حيات فردى است و براى خود نظامها و قوانين (به تعبير قرآن: سنن) خاص دارد، و بر ما است كه اين سنتها را اكتشاف كنيم و در واقعيت خود از آنها بهره مند شويم، ولى چگونه؟ هنگامى كه مى خواهيم زندگى فرد را مورد مطالعه قرار دهيم، مدتى از زمان او را در معرض آزمايش قرار مى دهيم و فشار خون و دماى بدن و ضربانهاى قلب و چيزهاى ديگرى از او را اندازه مى گيريم و سپس از طبيعت او آگاهى پيدا مى كنيم اما اين تجربه چگونه بايد در اجتماع صورتپذير شود؟ بهترين راه براى اندازه گيرى بازگشت به تاريخ است كه در آن دوره هاى كاملى از زندگى اجتماعى را مى توان مورد ملاحظه قرار داد كه در آنها تمدنهايى طلوع كرده و جهانگير شده و سپس بنا بر قوانين حتمى و سنتهاى تحويل ناپذير الاهى از ميان رفته است.

هنگامى كه مى خواهيم اندازه پيشرفت رسالتها را اندازه بگيريم، نبايد آن را با دوربين تحليلى مورد ملاحظه قرار دهيم، و مثلا بگوييم كه افراد اين رسالت چند