حضرت صادق عليهالسلام در دنباله روايت باب مراء مىفرمايد :منشأ مجادله و مراء وسوسه شيطان است كه به انسان تلقين مىكند بين مردم و دانشمندان برو و با هر طايفه مناظره و مجادله كن تا نگويند از بحث و جدل عاجزى و از علم و دانش بى خبرى . مجادله و مراء خالى از چهار احتمال نيست :1 ـ مباحثه و مجادله و نزاع و مراء در مسئلهاى است كه هر دو طرف به آن آگاهى دارند ، در عين حال با هم منازعه مىكنند ، اينان پشت به نصيحت حق و انبيا نموده و براى اظهار فضيلت به بازار فضيحت آمدهاند .2 ـ يا هر دو جاهل به حقّند و نزاع آنان و مراء و جدالشان جز اظهار جهل و بىخبرى چيزى نيست و پافشارى در جهل از گناهان است .3 ـ يا شخص تو عالم به حق است ، ولى جدال و مراء براى اين است كه بر طرف تسلّط و تفوق يابى و اين تفوّق و تسلّط ناشى از علو و كبر نفس است كه در پيشگاه حق به سختى مذموم و محكوم است .4 ـ يا طرف تو بر حقّ است و جدال تو براى شكستن حرمت و آبروى اوست و اين ظلم و جور است و از خصايل ابليسى و شيطانى است و رو كردن به هر چهار مورد بر اهل انصاف و آنان كه حقّ را قبول دارند محال است كه اهل حق اهل حقند .آن گاه در پايان روايت اين باب امام صادق عليهالسلام مىفرمايند :هركه ترك مجادله كند ايمانش را محكم نموده و صحبت دين را نيكو داشته و عقل را از آلوده شدن به هواى نفس حفظ كرده است .حكما گفتهاند :چنان كه ملكه تخيّل موجب نابودى عقل است ، ملكه مجادله نيز علّت وهن و سستى انديشه و قوّه درك است .
لطفا منتظر باشید ...
