«توضيح واژگان قرآن به فارسى»تأليف: سيد علي اكبر قرشي
جلد ششم
(بسم اللّه الرّحمن الرّحيم)
بقيه حرف قاف
قَرْيَه
راغب گويد: قريه نام موضعى است كه مردم در آن جمع شوند، بمردم نيز قريه گويند و در هر دو معنى استعمال ميشود، در باره وَ سْئَلِ الْقَرْيَةَ يوسف: 82. بسيارى از مفسران گفتهاند مراد «اهل القرية» است و بعضى گفتهاند مراد از قريه خود قوماند آنگاه چند آيه نقل كرده كه ظاهرا مراد از قريه و قرى مردماناند و از على بن الحسين عليه السّلام نقل كرده كه فرموده از «القرى» رجال قصد شده است المنار قول راغب را نقل كرده و ردّ نميكند. ولى مثال راغب «وَ سْئَلِ الْقَرْيَةَ» درست نيست زيرا مراد از آن مسلما شهر است زير آيه اين طور است وَ سْئَلِ الْقَرْيَةَ الَّتِي كُنَّا فِيها. ولى ظاهرا اين قول مقبول طبرسى نيست زيرا در بيشتر جاها كه مراجعه شد كلمه «اهل» مقدّر ميكند. همچنين زمخشرى، در مجمع فرمايد: قريه زمينى است داراى خانههاى بسيار، اصل آن از قرى بمعنى جمع است «قريت الماء فى الحوض» آبرا در حوض جمع كردم و نيز گفته: قريه، بلده، مدينه نظير هماند در اينجا چند مطلب را بررسى ميكنيم:1- در بسيارى از آيات نسبت افعال بقريه داده شده مثل وَ كَمْ مِنْ قَرْيَةٍ أَهْلَكْناها فَجاءَها بَأْسُنا بَياتاً ...اعراف: 4. فَلَوْ لا كانَتْ قَرْيَةٌ آمَنَتْ فَنَفَعَها إِيمانُها إِلَّا قَوْمَ يُونُسَ ...يونس: 98. وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً نحل: 112.