خوارى در مجمع آمده:كبت بمعنى خوارى است و آن مصدر «كبت اللّه العدوّ» است يعنى خدا دشمن را خوار كرد. راغب ردّ بعنف و ذلّت گفته است إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ كُبِتُوا كَما كُبِتَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ... مجادله: 5. آنانكه با خدا و رسول دشمنى ميكنند خوار و ذليل شدند چنانكه اسلافشان نيز ذليل شدند أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنْقَلِبُوا خائِبِينَ آل عمران:127. در نهج البلاغه خطبه 56 فرموده:«فلمّا رأى اللّه صدقنا انزل على عدوّنا الكبت و انزل علينا النّصر» چون خدا راستى ما را در دين ديد بر دشمن ما خذلان و بر ما يارى فرستاد.
كبد
لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِي كَبَدٍ بلد: 4. كبد بر وزن فرس بمعنى سختى است (مجمع) راغب گفته:كبد (بر وزن كتف) جگر و (بر وزن فرس) درد جگر است ايضا كباد (بضمّ اول) بمعنى درد جگر است.كبد السماء وسط آسمان است تشبيه شده بكبد انسان كه در وسط بدن قرار دارد.مراد از آن در آيه مشقّت و سختى است يعنى: حقّا كه انسان را در رنج و تعب آفريديم زندگى او پر از مشقّت و رنج است و همين رنج و تعب است كه او را بكمال و ترقّى سوق ميدهد اگر در مشقّت نميبود براى از بين بردن آن تلاش نميكرد و اگر تلاش نميكرد ابواب اسرار كائنات برويش گشوده نميشد يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ انشقاق: 6. اين لفظ بيشتر از يكبار در قرآن يافته نيست.
لطفا منتظر باشید ...
