لَاتَ - قاموس قرآن جلد 6

لعجوز شهر به» ظاهرا آن نيز براى تأكيد است.

3- لام جواب مثل لَوْ كانَ فِيهِما آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتا انبياء: 22. اين لام در جواب «لو» آمده و آنكه در جواب لولا و قسم آيد چنين است:

وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ بقره: 251. تَاللَّهِ لَأَكِيدَنَّ أَصْنامَكُمْ انبياء: 57.

4- لام داخل باداة شرط و ميفهماند كه جواب بعد از لام از براى قسم قبلى است نه از براى شرط نحو لَئِنْ أُخْرِجُوا لا يَخْرُجُونَ مَعَهُمْ وَ لَئِنْ قُوتِلُوا لا يَنْصُرُونَهُمْ وَ لَئِنْ نَصَرُوهُمْ لَيُوَلُّنَّ الْأَدْبارَ حشر:

12 يعنى: سوگند ياد ميكنم كه اگر كفّار اخراج بشوند منافقان با آنها خارج نميشوند و اگر بجنگ كشانده شوند ياريشان نكنند و اگر يارى كنند حتما شكست خورده فرار نمايند. بقيّه را در كتب لغت و ادب ملاحظه كنيد.

(استفاده از اقرب الموارد).

لا: لا در كلام عرب سه گونه است: 1- لاء ناهيه و آن براى طلب ترك است و مدخول آن مجزوم و مخصوص بمضارع باشد مثل لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَ عَدُوَّكُمْ أَوْلِياءَ ممتحنه: 1.

2- لاء نافيه و آن جزم نميدهد نحو لا يَأْتِيهِ الْباطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ فصلت: 42. لا يُؤاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمانِكُمْ مائده: 89. و آن دلالت بر نفى مدخول خود دارد.

لاء نافية للجنس و شبيه به ليس و عاطفه از اين رديف‏اند.

3- لاء زائده و آن براى تأكيد و تقويت كلام است مثل ما مَنَعَكَ إِذْ رَأَيْتَهُمْ ضَلُّوا أَلَّا تَتَّبِعَنِ طه: 93 و لاء زائده همان است كه در صورت ساقط بودن معناى كلام عوض نميشود (از اقرب).

طبرسى در آيه فوق و آيه ما مَنَعَكَ أَلَّا تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُكَ اعراف: 12. لاء را زايد گفته است.

لَاتَ

كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ فَنادَوْا وَ لاتَ حِينَ مَناصٍ ص:

3. لات همان لاء نافيه است كه تاء بآن