مرؤ - قاموس قرآن جلد 6

مَدْيَنَ أَخاهُمْ شُعَيْباً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ...

اعراف: 85. اين لفظ ده بار در قرآن مجيد آمده است و در «ايكه» مطلبى گذشت كه تذكّر آن در اينجا لازم است.

در قاموس كتاب مقدس آنرا مديان نوشته و گويد: بقول بعضى زمين مديان از خليج عقبه تا به مو آب و كوه سينا امتداد داشت و بقول بعضى از شبه جزيره سينا تا فرات امتداد داشت. على هذا مدين نام مملكتى بوده است.

در فرهنگ قصص قرآن نقل شده:

موقع اين شهر در شرق عقبه است.

مردم مدين عرب و از اولاد اسماعيل عليه السّلام بودند ... نام آنشهر اكنون معان است.

نگارنده گويد: معان در حال حاضر يكى از استانهاى مملكت اردن، واقع در جنوب شرقى خليج عقبه و مركز آن شهر معان است، شايد معان همان مدين سابق باشد.

مدين همان است كه موسى عليه السّلام از مصر بآنجا گريخت و ده سال بشعيب عليه السّلام اجير شد وَ لَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقاءَ مَدْيَنَ قالَ عَسى‏ رَبِّي أَنْ يَهْدِيَنِي سَواءَ السَّبِيلِ قصص: 22. و از اينكه شعيب بموسى گفت: لا تَخَفْ نَجَوْتَ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ قصص: 25. بدست ميايد كه مدين جزء مملكت مصر نبوده است. و مأموران فرعون قدرت تعقيب موسى را در آنجا نداشته‏اند.

مرؤ

فَإِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَيْ‏ءٍ مِنْهُ نَفْساً فَكُلُوهُ هَنِيئاً مَرِيئاً نساء: 4.

آيه در بيان بذل زن است قسمتى از مهريه خويش را بمرد. طبرسى در متن آيه فرموده: هني‏ء گوارا و دلچسبى است كه نقصانى ندارد و مرى‏ء آنست كه خوش عاقبت، تامّ الهضم و بى‏ضرر باشد در اقرب الموارد گويد:

بقولى هني‏ء لذيذ و مرى‏ء خوش عاقبت است.

راغب گويد: مرى‏ء رأس لوله معده چسبيده بحلق است «مرؤ الطعام» براى آن گويند كه موافق طبع است.

بنا بر اين ميشود گفت هني‏ء در آيه