قاموس قرآن جلد 6

6- مشغول شدن بكارى مثل إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنى‏ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ مزمّل: 20. كه بمعنى مشغول شدن بعبادت است ايضا وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتامى‏ بِالْقِسْطِ نساء:

127. و شايد بمعنى دوام باشد يعنى پيوسته در باره يتيم‏ها بعدالت رفتار كنيد.

(اقامَة): را بر پا كردن و نيز ادامه شى‏ء گفته‏اند در قاموس گفته: «اقام الشّى‏ء اقامة: ادامه و اقام فلانا:

ضدّ اجلسه» در اين صورت معنى آيات يُقِيمُونَ الصَّلاةَ بقره: 3.

وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ بقره:

43. فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً روم:

30. و نظائر آنها چيست؟

1- طبرسى فرموده: اقامه نماز آنست كه آنرا با حدود و فرائض آن انجام دهند «يُقِيمُونَ الصَّلاةَ» يعنى نماز را بنحو كامل و احسن بجا مياورند و از ابو مسلم نقل ميكند كه اقامه بمعنى ادامه است و «يُقِيمُونَ الصَّلاةَ» يعنى نمازهاى واجبى را هميشه ميخوانند. زمخشرى با طبرسى همعقيده است و ادامه را در مرتبه ثانى آورده بيضاوى نيز مانند آندو گفته است.

2- راغب آنرا ادامه ميداند و «يُقِيمُونَ الصَّلاةَ» را «يديمون فعلها و يحافظون عليها» گفته است سپس مثل طبرسى و زمخشرى گويد اقامه شى‏ء ايفاء كردن حق آنست.

3- المنار آنرا نماز با توجه و از روى خلوص ميداند و هر نماز كه در آن توجّه نباشد صورت نماز است.

بنظر نگارنده همه اين معانى در اقامه منظور است زيرا اقامه نماز كه بدان مأموريم آن است كه نماز كامل و پيوسته بجا آوريم لذا در آيات بهمه آنها اشاره شده است مثل الَّذِينَ هُمْ عَلى‏ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ معارج: 23. الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ مؤمنون: 2. وَ هُمْ عَلى‏ صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ انعام: 92.

ادامه، خشوع، محافظت، همان