قاموس قرآن جلد 6

شورى: 37.

3- الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقى‏ نجم: 32.

4- وَ وُضِعَ الْكِتابُ فَتَرَى الْمُجْرِمِينَ مُشْفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَ يَقُولُونَ يا وَيْلَتَنا ما لِهذَا الْكِتابِ لا يُغادِرُ صَغِيرَةً وَ لا كَبِيرَةً إِلَّا أَحْصاها ... كهف: 49.

5- وَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ فَعَلُوهُ فِي الزُّبُرِ. وَ كُلُّ صَغِيرٍ وَ كَبِيرٍ مُسْتَطَرٌ قمر: 52- 53.

در باره هر پنج آيه صحبت خواهيم كرد و هر يك را بررسى خواهيم نمود.

بزرگان و ارباب تفسير از سه آيه اولى استفاده كرده‏اند كه گناهان منقسم بصغائر و كبائراند و استناد به «كبائر» نشان ميدهد كه صغائر هم داريم و در آيه اول بقرينه مقابله «سيّئات» را صغائر دانسته‏اند و مورد عفوّ، البته در صورت اجتناب از كبائر.

ظاهرا نميشود انكار كرد كه «ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ» در آيه اول و «الْإِثْمِ» در آيه دوم و سوم اعمّ از كبائر است و كبائر قسمتى از آن ميباشد.

آيه اول كه در سوره نساء است در آيات قبلى، خوردن مال يتيم، ندادن اموال بسفهاء، گناه در باره تقسيم ارث، زنا، لواط (ظاهرا)، منع زنان از ازدواج بجهت ارث بردن از آنان، انكار مهريّه زن، تزويج نامادريها، حرمت تزويج محارم، اكل مال بباطل ذكر شده سپس آمده: «إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبائِرَ ...».

از طرف ديگر فواحش از كبائر خارج نيستند بلكه قطع نظر از كبيره بودن بسيار شنيع نيز هستند و بعبارت ديگر ذكر خاصّ بعد از عامّ است.

و اللّه اعلم.

و آن چنانكه در «فحش» گذشت در قرآن بزنا و لواط و تزويج نامادرى بالخصوص اطلاق شده و در كافى باب اللمم از حضرت صادق عليه السّلام نقل