قاموس قرآن جلد 6

حافظه انسان باشد يا الواح بخصوصى يا ذرّات هوا، سنگها، خاكها و اجزاء زمين، و يا همه اينها، و وانگهى نويسندگان اعمال چطور مينويسند آيا در حافظه انسان مينويسند در ذرّات بدن انسان مينويسند يا در چيزهاى ديگر، هر چه هست بايد دانست كه اعمال آدمى محفوظ بوده و از بين رفتنى نيستند.

قالَ الَّذِي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ نمل: 40. اين آيه در ماجراى سليمان عليه السّلام است كه وزيرش آصف گفت:

من در يك چشم بهم زدن تخت ملكه سباء را پيش تو مياورم مراد از كتاب در اين آيه چيست؟

ممكن است مراد از كتاب جهان باشد يعنى آنكه علمى از اسرار جهان در نزد او بود گفت: ... از جمله اسرار اين جهان كه كشف شده اين است كه صدا را از راه‏هاى دور بوسيله تلفن، تلگراف، امواج راديو و غيره ميگيرند و نيز بوسيله امواج تلويزيون و ماهواره‏هاى مخصوص عكسها را نيز نقل و انتقال ميدهند امّا از جمله اسرار جهان كه هنوز بشر بدان دست نيافته آنست كه اجسام را نيز از راههاى دور ميشود آورد و حاضر كرد آرى اين علم نيز در جهان هست ولى هنوز بآن نرسيده‏ايم ولى آصف آنرا ميدانست.

در الميزان فرموده: مراد از كتاب يا جنس كتابهاى آسمانى است و يا لوح محفوظ است و علميكه اين عالم از آن دريافته بود آوردن تخت را بر وى آسان كرده.

بنظر نگارنده: چنانكه گفتم اين علم از اسرار جهان بود از سنخ همان علمى كه در سليمان بود و بوسيله آن مسير باد را تغيير ميداد چنانكه در «ريح» و «سليمان» گذشت.

كَلَّا إِنَّ كِتابَ الفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٍ مطففين: 7. راجع باين آيه و آيه إِنَّ كِتابَ الْأَبْرارِ لَفِي عِلِّيِّينَ رجوع شود به «سجن» و «علّيّون».