5- بساطت ذات و وحدت وجود - علم، عقل، دین نسخه متنی

باز وجود امكاني هم، يا وجود زيد است، يا وجود عمر است، يا وجود خورشيد است، يا وجود....

5- بساطت ذات و وحدت وجود

پنجمين مغالطه براي اثبات وحدت وجود، بر اساس بساطت ذات خدا مطرح مي‌شود.

به طور کلي عناوين دو گونه‌اند:

اول

عناويني كه از ذات شي، گرفته مي‌شود؛ مثل انسان كه از ذات افراد انسان گرفته مي‌شود. همچنين است: حيوان، جسم، زيد، كوه، كاه، و... كه اسماء اشياء خارجي هستند: اسم شخص، يا اسم نوع و جنس؛

دوم

عناويني كه در مقايسه با اشياء ديگر از آنها انتزاع مي‌گردند؛ مثل فوقيّت، تحتيّت، عليّت، زوجيّت و غيره. اين عناوين از ماهيت و ذات شئ آگاهي نمي‌دهد. اين قبيل عناوين زياد به كار مي‌روند: مي‌گويند: فلاني كيست؟ در جواب گفته شود: پدرِ بچه‌اش است، يا پسر بابايش است. يا مي‌پرسند: انسان چيست؟ در جواب گفته شود: بقر نيست، يا فرس نيست، يا شجر نيست. اين جواب‌ها چيزي از حقيقت شي مورد سؤال را براي سائل، روشن نمي‌كند. فقط نسب آن چيز را با چيزهاي ديگر بيان مي‌كند كه اين چيز نسبت به آن چيز، مثلاً علت است، پسر است، پدر است، فوق است، تحت است و.... بر همين اساس، تركب چنين عناوين انتزاعي هم، چيزي از ذات شيء را نشان نمي‌دهد و نشانگر تركب ذات نيست. تركب چنين عناويني، مثل انسان گاو نيست، اسب نيست، درخت نيست و... نشانگر تركب ذات از عدم گاو و عدم اسب و عدم... نيست. اين دسته، معقولات ثانيه فلسفي ناميده