در تبصره درس 43 گفته ايم كه از تفاوت ميان دو نصف النهار يعنى تقديم و تاخير ظهر دو بلد توهم نشود كه تفاوت ميان شام و بامشان نيز بهمان اندازه است و وعده بحث تفصيلى اين مطلب را در آنجا داده ايم كه اكنون وقت ايفاء آنست : در درس چهارم دانسته ايم كه مدارات يوميه موازى معدل النهارند . و در درس بيستم دانسته ايم كه دائره استواى ارضى يعنى خط استواء در سطح دائره استواى سماوى اعنى معدل النهار است و معدل النهار قائم بر آفاق استوائى است و غايت بعد شمس از معدل النهار بمقدار ميل كلى است و مدارات يوميه موازى معدل النهارند لذا همه قائم بر آفاق استوائى اند و در نتيجه شب و روز آفاق استوائى باهم برابرند و لاجرم مقدار بين الطلوعين نيز هميشه به يك اندازه خواهد بود . امروز پنجشنبه 26 شوال 1409 هق برابر با 11 3 1368 هش است پس آفتاب مانند ما شمالى است و در برج جوزاء است و مى دانيم كه روزها دراز و شبها كوتاه است بدين معنى كه روزها از دوازده ساعت بيشتر و شبها از آن كمتر است . در درس بيست و هشتم در بيان دائره مشرق و مغرب يعنى دائره اول السموت دانسته ايم كه دائره معدل النهار و دائره مشرق و مغرب با يكديگر در دو نقطه مشرق اعتدال و مغرب اعتدال تقاطع مى كنند و در درس نوزدهم معلوم شده است كه خط مشرق و مغرب فصل مشترك بين دو سطح دائره افق و دائره معدل النهار است .چون آفتاب در يكى از دو نقطه اعتدال بود مشرق آن اعنى مطلع آن از دائره افق نقطه مشرق اعتدال خواهد بود و مغرب آن از افق نقطه مغرب اعتدال . و چون از نقطه اعتدال ربيعى درآيد شمالى شود و هر روز نقطه مطلع آن از نقطه مشرق اعتدال دورتر گردد و بسوى نقطه شمال نزديكتر شود و بهمين منوال نقطه مغرب آن
لطفا منتظر باشید ...
