(شامل رواياتى در ذيل آيات گذشته و در باره داستان گاو بنى اسرائيل) - ترجمه تفسیر المیزان جلد 1

صفحه 308

دلهاى آنان از سنگ سخت‏تر است، چون سنگها از خدا خشيت دارند، و از خشيت او از كوه بپائين مى‏غلطند، ولى دلهاى اينان از خدا نه خشيتى دارند، و نه هيبتى.

بحث روايتى

(شامل رواياتى در ذيل آيات گذشته و در باره داستان گاو بنى اسرائيل)

در محاسن «1» از امام صادق (ع) روايت كرده، كه در تفسير جمله: (خُذُوا ما آتَيْناكُمْ بِقُوَّةٍ)، در پاسخ كسى كه پرسيد: منظور قوت بدنى است؟ يا قلبى؟ فرمود: هر دو منظور است.

مؤلف: اين روايت را عياشى هم در تفسير خود آورده. «2»

و در تفسير عياشى، «3» از حلبى روايت كرده، كه در تفسير جمله: (وَ اذْكُرُوا ما فِيهِ) گفته است:

يعنى متذكر دستوراتى كه در آنست، و نيز متذكر عقوبت ترك آن دستورات بشويد.

مؤلف: اين نكته از موقعيت و مقام جمله: (وَ رَفَعْنا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا) نيز استفاده ميشود.

و در در منثور «4» است كه، از ابى هريره روايت شده كه گفت: رسول خدا (ص) فرمود: اگر بنى اسرائيل در قضيه ذبح بقره نگفته بودند: (وَ إِنَّا إِنْ شاءَ اللَّهُ لَمُهْتَدُونَ) هرگز و تا ابد هدايت نميشدند، و اگر از همان اول بهر گاو دست‏رسى مى‏يافتند، و ذبح مى‏كردند، قبول ميشد، و لكن خودشان در اثر سؤالهاى بى جا، دائره آن را بر خود تنگ كردند، و خدا هم بر آنها تنگ گرفت.

و در تفسير عياشى «5» از على بن يقطين روايت كرده كه گفت: از ابى الحسن (ع) شنيدم مى‏فرمود: خداوند بنى اسرائيل را دستور داد: يك گاو بكشند، و از آن گاو هم تنها بدم آن نيازمند بودند، ولى خدا بر آنان سخت‏گيرى كرد.

و در كتاب عيون اخبار الرضا «6»، و تفسير عياشى، از بزنطى روايت شده كه گفت: از حضرت رضا (ع) شنيدم، مى‏فرمود: مردى از بنى اسرائيل يكى از بستگان خود را بكشت، و جسد او را برداشته در سر راه وارسته‏ترين اسباط بنى اسرائيل انداخت، و بعد خودش بخونخواهى او برخاست.

بموسى (ع) گفتند: كه سبط آل فلان، فلانى را كشته‏اند، خبر بده ببينيم چه كسى او را كشته؟ موسى (ع) فرمود: بقره‏اى برايم بياوريد، تا بگويم: آن شخص كيست، گفتند: مگر ما را مسخره كرده‏اى؟ فرمود: پناه مى‏برم بخدا از اين كه از جاهلان باشم، و اگر بنى اسرائيل از ميان همه گاوها، يك گاو آورده بودند، كافى بود، و لكن خودشان بر خود سخت گرفتند، و آن قدر از

1- محاسن برقعى ج 261 ص 319

2- تفسير عياشى ج 1 ص 45 ص 52

3- تفسير عياشى ج 1 ص 45 ص 53

4- الدر المنثور ج 1 ص 77

5- تفسير عياشى ج 1 ص 47 ح 58

6- عيون اخبار الرضا ج 2 ص 13 ح 31 و تفسير عياشى ج 1 ص 46 ح 57