فرق بين" نبى" و" رسول" - ترجمه تفسیر المیزان جلد 1

صفحه 420

(إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتابَ، وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ، بدرستى سرپرست من خدايى است كه كتاب نازل كرده، و سرپرستى صالحان را يعنى آنان كه شايستگى ولايت او را دارند، بعهده خود گرفته). «1»

و خداى تعالى رسول اسلام را هم در آيات قرآنش بنام عبد ناميده، و فرموده (الَّذِي أَنْزَلَ عَلى‏ عَبْدِهِ الْكِتابَ، خدايى كه بر بنده‏اش اين كتاب را نازل كرد) «2»، و نيز فرموده: (يُنَزِّلُ عَلى‏ عَبْدِهِ آياتٍ بَيِّناتٍ، آياتى روشن بر بنده‏اش نازل مى‏كند)، «3»، و نيز فرموده: (قامَ عَبْدُ اللَّهِ يَدْعُوهُ، بنده خدا برخاست تا او را بخواند) «4» پس روشن شد كه اتخاذ عبوديت همان ولايت و سرپرستى كردن عبد است.

فرق بين" نبى" و" رسول"

و اينكه امام (ع) فرمود: (و خداوند قبل از آنكه او را رسول بگيرد نبى گرفت)، دلالت دارد بر اينكه ميانه رسول و نبى فرق است، و فرق آن دو بطورى كه از روايات ائمه اهل بيت (ع) بر مى‏آيد اين است كه نبى كسى است كه در خواب واسطه وحى را مى‏بيند، و وحى را ميگيرد، ولى رسول كسى است كه فرشته حامل وحى را در بيدارى مى‏بيند، و با او صحبت مى‏كند. و آنچه از داستانهاى ابراهيم بر مى‏آيد، اين است كه مقاماتى كه آن جناب بدست آورده، بهمين ترتيبى بوده كه در اين روايت آمده، يعنى نخست مقام عبوديت، و سپس نبوت، و بعد رسالت، آن گاه خلت، و در آخر امامت بوده، اينك آياتى كه اين، ترتيب از آنها استفاده مى‏شود از نظر خواننده مى‏گذرد.

(وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِبْراهِيمَ، إِنَّهُ كانَ صِدِّيقاً نَبِيًّا إِذْ قالَ لِأَبِيهِ يا أَبَتِ! لِمَ تَعْبُدُ ما لا يَسْمَعُ وَ لا يُبْصِرُ وَ لا يُغْنِي عَنْكَ شَيْئاً؟). «5» از اين آيه بر مى‏آيد، آن روز كه ابراهيم اين اعتراض را به پدر خود ميكرد، كه چرا چيزى مى‏پرستى، كه نه مى‏شنود، و نه مى‏بيند، و نه دردى از تو دوا ميكند؟ نبى بوده- و اين آيه آنچه را كه ابراهيم در آغاز ورودش در ميانه قوم گفت، تصديق ميكند، آن روز گفت:

(إِنَّنِي بَراءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ، إِلَّا الَّذِي فَطَرَنِي فَإِنَّهُ سَيَهْدِينِ، من از آنچه شما ميپرستيد بيزارم، تنها كسى را مى‏پرستم كه مرا بيافريد، و بزودى هدايتم مى‏كند). «6»

(وَ لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُنا إِبْراهِيمَ بِالْبُشْرى‏، قالُوا: سَلاماً، قالَ: سَلامٌ). اين آيه راجع به آمدن فرشته نزد ابراهيم است كه او را بشارت دادند به صاحب فرزند شدن، و خبر دادند كه براى نزول عذاب بر قوم لوط آمده‏اند، و اين داستان در اواخر عمر ابراهيم، و سنين پيرى او و بعد از جدايى از پدر و قومش اتفاق افتاده، كه در آن، ملائكه خدا را در بيدارى ديده، و با آنان صحبت كرده‏

1- سوره اعراف آيه 196

2- سوره كهف آيه 1

3- سوره حديد آيه 9

4- سوره جن آيه 19

5- سوره مريم آيه 41- 42

6- سوره زخرف آيه 27