لوامع صاحبقرانی جلد 1

است چون در هر دو حديث امر به ريختن شده است، و مع هذا صادق است كه آب پاك دارد و چون يقينا يكى از اين دو ظرف پاكست و حق سبحانه و تعالى فرموده است: كه اگر آب نيابيد تيمم كنيد. و اكثر بر عدم وجوبند، و حمل نموده‏اند امر به ريختن را بر مجاز يعنى به سبب اشتباه طاهر به نجس، طاهر حكم نجس دارد مجملا دغدغه نيست در اين كه اگر خوف تشنگى نداشته باشد ريختن و تيمم كردن بهتر است، اما اگر خوف عطش خود، يا توابع خود داشته باشد ريختن حرامست.

(و لو انّ ميزابين سالا ميزاب بول و ميزاب ماء فاختلطا ثمّ اصاب ثوبك منه لم يكن به باس)(1)

و اگر آن كه دو ناودان روان شود يك ناودان بول، و يك ناودان آب و به يك ديگر مخلوط شوند و از اين آب مخلوط به جامه تو رسد باكى نيست. اين عبارت را شيخان بعنوان قوى از حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) روايت كرده‏اند و علما حمل نموده‏اند حديث را بر آن كه در وقت آمدن باران به يك ديگر مخلوط شوند، و آب باران متغير نشود از بول، چنانكه غالب اين مى‏باشد كه ناودان از باران روان مى‏شود و آب باران اضعاف بول مى‏باشد. و مؤيد اين حمل آن كه شيخان بعنوان حسن كالصحيح از آن حضرت روايت نموده‏اند كه هر گاه دو ناودان روان شود و يكى از بول، و يكى از آب باران و به يك ديگر مخلوط شوند، و به جامه شخصى رسد به او ضرر ندارد يعنى نجس نمى‏شود.

(و سال هشام بن سالم ابا عبد اللَّه (صلوات الله عليه) عن السّطح يبال عليه فتصيبه السّماء فيكف فيصيب الثّوب فقال لا باس به ما اصابه من الماء اكثر منه)(2)

و سؤال كرد هشام پسر سالم از حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) كه هر گاه پشت بامى را بر آن بول كنند هميشه، و باران بيايد و از آنجا قطره قطره به زير آيد و به جامه ما رسد چونست؟ حضرت‏