كسى كه بي وضو نماز كرده باشد از روى فراموشى‏ - لوامع صاحبقرانی جلد 1

جهنم مى‏شود اما به بهشت نمى‏رساند. و اكثر علما را اعتقاد آنست كه به بهشت مى‏رساند اما به درجات عاليه بهشت نمى‏رساند چنانچه عمل مقبول آدمى را به مراتب عاليه و سعادات غير متناهيه فايز مى‏گرداند و آن پنج ديگر چنين‏اند. و ظاهر كلام صدوق آنست كه نماز اينها نيز صحيح نباشد.

و جمعى از علما را اعتقاد آنست كه زن ناشزه و غلام گريخته اگر در اول وقت نماز كنند نماز ايشان صحيح نيست بلكه غلام مى‏بايد كه در آن وقت به نزد آقا برگردد پس توقف بواسطه نمازش در اول وقت مشروع نيست و توقف جزو حقيقت صلاة است، و هم چنين زن ناشزه يا كسى كه دينى در ذمه او باشد و قدرت بر دادن آن داشته باشد و ندهد، يا نجاستى در مسجدى ببيند و قدرت بر ازاله آن داشته باشد، يا ظالمى بر مظلومى ستم نمايد و او قادر بر رفع ستم آن باشد.

و هم چنين هر جا كه يكى از واجبات مضيقه يا موسعه جمع شود و آن را نكند و نماز كند در فراخى وقت نمازش باطل است و در تنگى وقت صحيح است، و دليل اين مسأله عقلى است كه امر به شى‏ء نهى از ضد خاص آنست، و يا امر به ضدين بحسب عقل قبيح است و نزد بنده دليل آن تمام نيست اما اگر در جميع اينها واجب مضيق را مقدم دارد بى‏دغدغه است و اللَّه تعالى يعلم.

كسى كه بي وضو نماز كرده باشد از روى فراموشى‏

(و تارك الوضوء ناسيا متى ذكر فعليه ان يتوضّأ و يعيد الصّلاة)(1)

و كسى كه بى‏وضو نماز كرده باشد از روى فراموشى نماز او باطل است و واجبست كه اعاده نماز كند چون گذشت كه نماز بى‏طهور صحيح نيست و گذشت كه تارك وضو نمازش مقبول نيست يعنى صحيح نيست پس اعاده واجب باشد، مع هذا اجماع مسلمانانست كه اعاده واجبست اگر وقت باشد، و قضا واجبست اگر وقت بيرون رفته باشد. و اخبار صحيحه در اين باب بسيار است و خواهد آمد در اين باب و در باب نماز قضا و چون خوف توهم عقوبت‏