ذكر اللَّه حسن على كل حال‏ - لوامع صاحبقرانی جلد 1

بعد از «لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ» وارد شده است «وَ ما بَيْنَهُما وَ ما تَحْتَ الثَّرى‏ عالم الغيب و الشهادة الرحمن الرحيم مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ» إلى آخرها.

و اين روايت را على بن ابراهيم، و كلينى، و شيخ طبرسى، و سيد ابن طاوس، و غير ايشان ذكر كرده‏اند، و مى‏نامند اين را به آية الكرسى على التنزيل و اللَّه تعالى يعلم.

(و من سمع الاذان فليقل كما يقول المؤذّن)(1)

و كسى كه اذان بشنود در خلا بايد كه حكايت قول مؤذن بكند، و اين نيز مستثنى است از آن چه خواهد آمد كه سخن نگويد. و بر اين مضمون حديث صحيح وارد شده است، و چند حديث كالصحيح كه در حالت خلا هر چه مؤذن بگويد او نيز بگويد. و حديثى معتبر وارد شده است كه سبب زيادتى روزى است پس ظاهر شد كه شهيدان رضى اللَّه عنهما كه نفى نص كرده‏اند چون من لا يحضر، و ثواب الاعمال، و علل الشرائع را نداشته‏اند معذور بوده‏اند و در باب اذان خواهد آمد و اگر آهسته مثل حديث نفس بگويند بهتر است چنانكه گذشت.

(و لا يمتنع من الدّعاء و التّحميد [او التّمجيد] من اجل انّه على الخلاء فانّ ذكر اللَّه حسن على كلّ حال)(2)

ترك نكند دعا و حمد الهى را، و بر نسخه ديگر تمجيد و تعظيم الهى را به اعتبار آن كه در خلاست زيرا كه ذكر الهى خوب است و مطلوب است در همه احوال.

ذكر اللَّه حسن على كل حال‏

(و لمّا ناجى اللَّه عزّ و جلّ موسى بن عمران قال موسى يا ربّ أ بعيد أنت منّي فاناديك، ام قريب فاناجيك؟ فأوحى اللَّه جلّ جلاله اليه انا جليس من ذكرني فقال موسى يا ربّ انّي اكون فى احوال أجلّك ان اذكرك فيها فقال يا موسى اذكرنى على كلّ حال)(3)

و چون مناجات كرد حق سبحانه و تعالى با موسى، موسى گفت: اى پروردگار من آيا تو از من دورى تا دعا و ذكر را بلند بگويم يا نزديكى كه آهسته بگويم؟ پس‏