آبى كه خود به خود گنديده باشد - لوامع صاحبقرانی جلد 1

داخل خاك كنند و بر ظرف بمالند، و بعضى به خاك تنها اكتفا مى‏كنند، احوط جمع است به آن كه اول به خاك تنها بمالند، ديگر به گل بمالند بعد از آن اگر به آب قليل شويند دو مرتبه بشويند، و اگر به آب روان يا كر بشويند يك مرتبه كافيست. و آن كه گفته است در آخر كه خشك كنند در حديثى نديده‏ام، و ظاهر آنست كه صدوق حديثى ديده باشد در خشك كردن و خشك كردن اولى است اگر به آب قليل شسته باشند، و بعوض خاك چيزى ديگر صحيح نيست هر چند تأثيرش بيشتر باشد، مثل ريزه آهن چون نص در خاك وارد شده است، و اين حكم مخصوص سگ است، اما خوك و كافر اين حكم را ندارند، و بعضى خوك را ملحق به سگ گردانيده‏اند بواسطه اخوت و بطلانش ظاهر است.

آبى كه خود به خود گنديده باشد

(و امّا الماء الآجن فيجب التّنزّه عنه الّا ان يكون لا يوجد غيره)(1)

و اما آبى كه خود به خود گنديده باشد پس واجبست اجتناب از آن نمودن در وضو و غسل، مگر آن كه آبى ديگر بهم نرسد كه در آن صورت وضو و غسل به آن مى‏توان كردن.

و شيخان بسند حسن كالصحيح از حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) روايت كرده‏اند كه حضرت فرمودند كه به آب گنديده وضو مى‏توانى ساخت مگر آن كه آبى ديگر بهم رسد كه در اين صورت از آن گنديده اجتناب كن. و ظاهر خبر استحبابست، و صدوق وجوب فهميده است، و ممكن است كه مراد او استحباب مؤكد باشد، و اين اطلاق در عرف قدماء شايع است، و نمى‏توان حمل كردن بر متغير به نجاست زيرا كه به نجس در حال ضرورت وضو نمى‏توان ساخت به اجماع، و حديث إناءين مشتبهين نيز شاهد است.

آبى كه گربه از آن خورده باشد

(و لا باس بالوضوء بماء يشرب منه السّنّور و لا باس بشربه)(2)

و باكى نيست وضو ساختن از آبى كه گربه از آن خورده باشد، و باكى نيست كه آن آب را بخورند.