لوامع صاحبقرانی جلد 1

و در حديث صحيح وارد شده است كه حضرت امام محمد باقر (صلوات الله عليه) فرمودند كه وجود يك عالم دينى بر شيطان دشوارتر است از عبادت هزار عابد.

و در خبر كالصحيح منقول است از حضرت امام جعفر صادق (عليه السلام) كه فرمودند كه چون روز قيامت حق سبحانه و تعالى زنده گرداند عالم، و عابد را بفرمايد عابد را كه به بهشت خرام و به عالم فرمايد كه بايست و شفاعت كن مردمان را چون ايشان را هدايت نموده در دار دنيا.

و ايضا آن حضرت فرمودند كه يك عالم بهتر است از هزار عابد و هزار زاهد.

و فرمودند كه يك ركعت نمازى كه عالم بكند بهتر است از هفتاد هزار ركعت نمازى كه عابد بكند، و ظاهرا مراد از اين عابد عابدى است كه فى الجمله واجبات خود را از علما اخذ نموده مشغول عبادت شده باشد و اگر نه عبادت او كالعدم است بلكه سبب عذاب او خواهد بود اگر بر وجه مطلوب نباشد.

چنانكه در حديث كالصحيح از حضرت سيد المرسلين (صلّى الله عليه وآله وسلّم) روايت است كه هر كه عمل كند بى‏علم افساد او بيش از اصلاح اوست و از حضرت امام جعفر صادق (عليه السلام) منقول است كه عمل كننده بى‏بصيرت كه امام خود را ندادند يا حكم او را نداند مثل كسى است كه بى‏راهه رود، هر چند تندتر رود از مطلوب دورتر مى‏شود.

و فرمودند كه حق سبحانه و تعالى هيچ عملى را قبول نمى‏كند بدون معرفت، و معرفت بى‏عمل نيز بى‏فايده است، پس هر گاه عارف شود معرفت او او را راهنمايى مى‏كند بعمل، و اگر عمل نكند معرفت ندارد به درستى كه ايمان بعضى از بعضى است يعنى اعتقادات با عمل است، و هيچ يك بدون ديگرى تمام نمى‏شود.