لوامع صاحبقرانی جلد 1

آب بردارد و وضو بسازد، اما آبى كه به آن جامه را مى‏شويند و بعد از فشردن از جامه مى‏ريزد، يا به آن غسل جنابت مى‏كنند و از بدن مى‏ريزد، يا به آن ازاله نجاست از بدن يا ظروف و امثال آن مى‏كنند، پس به آن آب وضو نمى‏توان ساخت.

شيخ طوسى رضي اللَّه عنه اين روايت را نيز ذكر كرده است به سندى كه در آن احمد بن هلالست از حسن بن محبوب، از عبد اللَّه بن سنان، از حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) كه آن حضرت فرمود كه باكى نيست وضو ساختن از آب مستعمل، و اما آبى كه به آن جامه را مى‏شويند، يا غسل جنابت مى‏كنند جايز نيست كه وضو و امثال آن از آن بسازند. و اما آبى كه رو، و دست شسته باشند در ظرف پاكى، پس باكى نيست كه ديگرى بردارد و وضو بسازد از آن.

و روايت سابق را از حضرت همين روايت كرده است كه هر گاه حضرت وضو مى‏ساخت مردمان آبى را كه از بدن حضرت مى‏ريخت برمى‏داشتند و وضو مى‏ساختند. و در اصطلاح آب مستعمل آب پس مانده است، نه آب از بدن ريخته، پس چون نظر مى‏كنى هر دو روايت صحيح وارد شده است و تغييراتى كه صدوق داده در آن روايت و در اين روايت همه مضر است.

بنا بر اين است كه نقل حديث بهمان لفظ بهتر است، و اعتماد بر فتاوى نمى‏توان كرد، و از اين جهت هر جا كه چنين واقع شده است ضرور است نقل آن خبر، تا سبب اشتباه ديگران نشود، اگر چه شايبه از تكرار هست، اما وجهش اينست تا حمل بر سهو اين مقصر نشود، و كسى كه تتبع احاديث كرده است مى‏داند كه سهوها بسيار شده است از مصنفان، يا از ناسخان.

و همين معنى سبب اين شده است كه جمعى عمل به خبر واحد نمى‏كنند، و ليكن به توفيق اللَّه تعالى در روضه همه را درست كرده‏ام، بى‏آن كه نام كسى را ببرم كه غلط كرده است، چون دغدغه خبث مى‏شود، مع هذا ممكنست كه از محدثين نشده باشد، و از ناسخين شده باشد، و در اين شرح نيز اشاره به آن‏