لوامع صاحبقرانی جلد 1

كه جميع ثناها مخصوص خداوندى است، يا جميع شكرها خداوندى را سزاست كه آب را مطهر گردانيده است و اين آب را نجس نگردانيده است كه آب استنجا باشد، يا همه آبها را نجس نگردانيده است تا از همه منتفع شويم در آشاميدن و تطهير بدن و ثياب و ساير طهارات.

و بنا بر اين احتمال نيز اشاره دارد بعدم تنجس. اما حل اول اظهر است چه اين امور از طهورا مستفاد مى‏شود و مى‏بايد كه غافل نشويد از آن كه امثال اين اخبار دلالت مى‏كند كه طهورى كه در قرآن مجيد واقع شده است بمعنى مطهر است چون در مقام تطهير بدن از نجاست واقع شده است به عبارت قرآن مجيد، و اكثر فضلا از اينها غافل شده‏اند، و بحث ملعون ابو حنيفه را قوى مى‏دانند كه طهور مبالغه طاهر است و ملاحظه نكرده‏اند كه به اجماع لغويين طهور بمعنى ما يتطهر به آمده است.

و احاديث متواتره وارد شده است بر آن كه طهور به اين معنى است نه بمعنى مبالغه در طاهر، با آن كه ليطهركم نيز به قرينه اينست كه طهور به اين معنى است چون يك جا فرموده است كه وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً طَهُوراً. و جائى ديگر فرموده است كه وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ. با آن كه همين آيه كافيست اما حضرات ائمه معصومين صلى اللَّه عليهم اين آيه را مستند مى‏سازند چون عموم آن بيشتر است و بعد از اين نيز خواهد آمد.

(و يصبّ على احليله من الماء مثلى ما عليه من البول يصبّه مرّتين هذا ادنى ما يجزى)(1)

و مى‏ريزد بر مخرج بول از آب دو مثل آن چه بر آن مانده است از بول چون غالب اوقات يك قطره مى‏ماند پس دو قطره كافى باشد، اما دو مرتبه مى‏ريزد و اين كمترين آبيست كه مجزيست و اگر سه مرتبه بريزد بهتر است از جهت صحيحه زراره كه حضرت سه مرتبه استنجا مى‏كردند از جهت بول و از غايط به كلوخ و خرقه استنجا مى‏كردند و عبارت صدوق‏