لوامع صاحبقرانی جلد 1

، و ممكن است كه آن چه صدوق ذكر كرده است حديثى ديگر باشد يا مضمون احاديث صحيحه باشد كه در كيفيت وضوى حضرت سيد المرسلين وارده شده است و همه يك مرتبه يك مرتبه است.

و شيخان بسند صحيح روايت كرده‏اند از حماد كه من نزد حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) نشسته بودم كه حضرت آبى طلبيدند و به يك كف آب كل رو را شستند، ديگر يك كف برداشتند و تمام دست راست را شستند، و كفى ديگر برداشتند و همه دست چپ را شستند. پس مسح بر سر و پاها كشيدند و فرمودند كه اين وضوى كسى است كه در وضو بدعتى نكرده باشد يعنى اگر پا را بشويند بدعت كرده‏اند چون حضرت سيد المرسلين (صلّى الله عليه وآله وسلّم) پا را نشستند، و هم چنين سه مرتبه اعضاى را شستن بلكه دو مرتبه نيز بدعت است على الظاهر.

و در حديث صحيح ديگر از حضرت امام محمد باقر (صلوات الله عليه) وارد شده است كه فرمودند كه وضو يكى يكى است و بعد از آن بيان فرمودند كه كعب در پشت پاست.

بدان كه خلافست ميان شيعه و سنى در كعب همه سنيان مگر قليلى از ايشان قايلند كه كعب قوزكست و آن استخوانى است كه از دو طرف پا ظاهر شده است، و اجماع شيعه است كه آن كعب نيست و ليكن ميان ايشان خلافست، اكثر علماى شيعه را اعتقاد آنست كه آن برآمدگى است كه بر پشت پاست به ساق نرسيده، و ظاهر اين حديث و بعضى از احاديث با ايشان است، و جمعى را اعتقاد آنست كه بند پاست اول ساق پا، و بعضى اخبار با ايشانست، و هر يك از اين دو طايفه احاديث معارض را تأويل مى‏كنند پس جماعتى كه مقدم ساق را مى‏دانند مى‏گويند كه آن هم بر پشت پاست، و غرض حضرت رد بر سنيانست كه ايشان پهلوهاى پا را مى‏دانند.