لوامع صاحبقرانی جلد 1

را بگيرد و حركت دهد تا كعبين بهتر است و به همه احاديث عمل كرده خواهد بود، و اما ابتداى به پاى راست كردن خصوصا بدست راست هيچ دغدغه نيست كه بهتر است.

و حديث صحيح از زراره و حديث كالصحيح محمد بن مسلم بر آن دلالت مى‏كند، و احوط آنست كه ترك اين نكند اگر چه اكثر بر آنند كه واجب نيست و ابتدا به پاى چپ مى‏تواند كرد، و هر دو پا را با هم مسح مى‏توان كشيد، و پاى راست را بدست چپ و پاى چپ را بدست راست مسح مى‏تواند كرد، و ليكن اول احوط است و اطلاق روايات صحيحه و ظاهر آيه موافق قول اكثر است و اللَّه تعالى يعلم.

(و يكون ذلك بما بقى فى اليدين من النّداوة من غير ان تجدّد له ماء)(1)

و مى‏بايد كه مسح سر و پاها از بقيه ترى آب وضو باشد بى‏آن كه آبى تازه بردارى. و اين مضمون را صدوق در علل الشرائع به اسانيد صحيحه، و كلينى بسند كالصحيح در حكايت معراج از حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) روايت كرده‏اند كه خداوند عالميان به حضرت سيد المرسلين (صلّى الله عليه وآله وسلّم) خطاب فرمود در تعليم وضو كه مسح كن به بقيه ترى دستها سر و پاها را و مفصل خواهد آمد إن شاء اللَّه تعالى در باب اذان.

و در حديث صحيح زراره وارد است كه حضرت امام محمد باقر (صلوات الله عليه) امر فرمودند كه مسح مى‏كشى به ترى دست راست پيش سر را و به بازمانده آن ترى پشت پاى راست را مسح مى‏كشى، و به ترى دست چپ مسح مى‏كشى پشت پاى چپ را. و احاديث متواتره وارد شده است كه حضرات ائمه هدى در وضوى بيانى به آبى كه در دست مانده بود مسح كشيدند و آب تازه برنداشتند.

و از ابن جنيد نقل كرده‏اند كه او جايز مى‏داند مسح به آب جديد را. و چند روايت وارد شده است كه حضرات ائمه هدى (صلوات الله عليهم) امر كرده‏اند