لوامع صاحبقرانی جلد 1

مسح پا را پيش از مسح سر كشيده باشى پس مسح سر بكش ديگر مسح پا، ابتدا كن به آن چه حق سبحانه و تعالى به آن ابتدا فرموده است.

و مؤيد اين حديث است حديث صحيح از حضرت امام جعفر صادق، يا حضرت امام محمد باقر (صلوات الله عليهما) كه از آن حضرت پرسيدند، از شخصى كه ابتدا كند بدست پيش از رو يا ابتدا كند به مسح پاها پيش از شستن دستها حضرت فرمودند كه ابتدا كند به آن چه حق سبحانه و تعالى به آن ابتدا كرده است و اعاده كند ما بعد آن را به آن كه هر چه شسته باشد بار ديگر بشويد تا به آخر.

بدان كه در اين حديث امر به متابعت شده و ظاهرش آنست كه مراد ترتيب باشد و ما بعد آن تفسير آن باشد. و مؤيد اين معنى است آن كه در حديث كالصحيح وارد شده است از حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) كه از آن حضرت سؤال كردند از شخصى كه فراموش كند دست و رو را حضرت فرمودند كه اعاده كند وضو را زيرا كه اعضاى وضو همه تابع يكديگرند يعنى بترتيب است.

و بعضى از علما حمل كرده‏اند امثال اين عبارت را بر موالات بمعنى متابعت يعنى مى‏بايد كه اعضاى وضو بى‏فاصله شسته شود كه اگر با فاصله شسته شود نامشروع كرده است و مستحق عقوبت الهى شده است امام در بطلان وضو خلاف كرده‏اند بعضى باطل مى‏دانند، و اكثر برآنند كه اگر اين مقدار فاصله شود كه اعضاى سابق خشك شود باطل مى‏شود و الا فلا. و يك قول ديگر آنست كه در حال اختيار متابعت واجبست، و در حال اضطرار مراعات خشك شدن اعضا مى‏كند، و اظهر آنست كه واجب بودن متابعت دليل ندارد و ليكن احوط آنست كه فاصله عرفى نشود و اندك فاصله ضرر ندارد.

ديگر از اين حديث ظاهر مى‏شود ترتيب رو بر دستها اما ترتيب دست راست بر دست چپ ظاهر نمى‏شود و از احاديث آينده ظاهر مى‏شود، و ليكن‏