لوامع صاحبقرانی جلد 1

حضرت (صلوات الله عليه) فرمودند كه اگر از خواب برخاسته باشى و خواهى كه وضو سازى يك مرتبه دستت را بشوى پيش از آن كه داخل ظرف كنى. مضمون اين خبر نيز در حديث حسن كالصحيح وارد شده است مثل حديث سابق، و هيچ يك از اين دو عبارت در احاديثى كه بما رسيده است نيست، و ظاهرا نقل بالمعنى كرده باشد چنانكه بسيار مى‏كند. و محتمل است كه به صدوق رسيده باشد حديثى باين عبارت و ليكن بعيد است.

(و من كان وضوؤه من النّوم و نسى فادخل يده الماء قبل ان يغسلها فعليه ان يصبّ ذلك الماء و لا يستعملها (1))(1)

و كسى كه وضوى او عقيب خواب باشد و فراموش كند و دست را در آب كند پيش از آن كه دست را بشويد پس بر او لازمست كه آن آب را بريزد و استعمال نكند.

و حديثى موثقى منقولست از عبد الكريم ابن عتبه كه گفت سؤال كردم از حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) كه هر گاه شخصى بول كرده باشد و دستش نجس نشده باشد آيا داخل ظرف مى‏تواند كرد پيش از آن كه دستش را بشويد؟ حضرت فرمودند كه تا دست را نشويد داخل ظرف نكند. باز عرض كردم كه هر گاه از خواب برخاسته باشد و بول نكرده باشد آيا دست را داخل ظرف مى‏تواند كرد تا نشويد؟ حضرت فرمودند كه نه، زيرا كه نمى‏داند كه شب دستش در كجا بوده است پس بايد كه بشويد دست را.

و ظاهرا مراد اين است كه چون عرب اكثر اوقات زير جامه در پا نداشتند و بسيار بود كه جنب بخواب مى‏رفتند و بحسب عادت دست بذكر نجس مى‏رسانيدند پس چون احتمال نجاست دارد بايد كه دست را بشويند. و ظاهرا اين خبر بعنوان تقيه وارد شده باشد بر تقدير صحت چون سنيان اين حديث را از

(1). و لا يستعمله. خ.