لوامع صاحبقرانی جلد 1

كرده‏اند بنا بر اين است كه دو حديث صحيح، و دو حديث كالصحيح دارد و ظاهر حال نيز آنست كه هر گاه بول نكرده باشند بقيه منى باشد كه در مجرى مانده است و آمده است تغليب ظاهر بر اصل نموده‏اند و هيچ شك نيست كه عمل به مشهور نمودن اولى است و احوط آنست كه با اين غسل وضوئى احتياطا بسازد تا عمل به همه احاديث و اقوال كرده باشد و اللَّه تعالى يعلم.

و احوط آنست كه تا بول نكند غسل نكند مگر آن كه انزال نكرده باشد و ادخال حشفه شده باشد و بس اما اگر زن بعد از غسل ترى ببيند اعاده غسل نمى‏كند زيرا كه ممكن است كه منى كه آمده باشد منى مرد باشد.

و بر اين مضمون حديث صحيح، و دو حديث كالصحيح از حضرت امام جعفر صادق (صلوات الله عليه) وارد شده است و اين در صورتيست كه مرد با او جماع كرده باشد اما اگر محتلم شده باشد و بول نكرده باشد و بعد از غسل ترى ببيند احوط آنست كه اعاده غسل بكند با وضوئى احتياطا.

(و سئل عن الرّجل ينام ثمّ يستيقظ فيمسّ ذكره فيرى بللا و لم ير فى منامه شيئا أ يغتسل؟ قال لا انّما الغسل من الماء الاكبر)(1)

و حلبى گفت كه از آن حضرت (صلوات الله عليه) سؤال كردند كه هر گاه شخصى بخواب رود و بيدار شود و دست به ذكرش مالد و ترى ببيند و در خواب چيزى نديده باشد يعنى جماعى كه به سبب آن محتلم شده باشد آيا غسل مى‏كند؟ حضرت فرمودند كه نه نيست غسل مگر از آب بزرگتر كه آن منى است و غالب اينست كه اگر در خواب چيزى مى‏بيند از مانند دست بازى مذى مى‏آيد، و گاه هست كه در خواب با ذكر خود بازى مى‏كند و مذى مى‏آيد غسل واجب نيست و اگر علامات منى باشد از جستن و سستى بدن و غلظت آب و بوى منى غسل واجبست.

و بر اين مضمون روايات صحيحه و حسنه وارد شده است و خلافى در آن‏