شكافتن. جدا كردن دو چيز متصل. «فتق الشيء: شقّه» أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ ... انبياء: 30. رجوع شود به «رتق» اين كلمه يكبار بيشتر در قرآن مجيد نيامده است.
فتل
تابيدن. فتيل تابيده راغب گويد چيز نخ مانند را كه در شيار هسته خرماست فتيل گويند كه بتابيده شبيه است. ايضا فتيل نخى يا چركى است كه ميان دو انگشت آنرا ميتابى چنانكه راغب گفته. وَ لا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا اين لفظ سه بار در قرآن آمده نساء: 49 و 77- اسراء: 71. آنرا در آيه ليف شيار هسته خرما و چركيكه ميان دو انگشت گردانده شود گفتهاند در مفردات گفته: شىء حقير را بدان مثل زنند.
فتن
امتحان اصل فتن گذاشتن طلا در آتش است تا خوبى آن از ناخوبى آشكار شود (مفردات) در مجمع فرموده: فتنه، امتحان، اختبار نظير هماند «فتنت الذهب فى النار» آنوقت گويند كه طلا را در آتش براى خالص و ناخالص بودن آن امتحان كنى. وَ اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ ...انفال: 28. بدانيد كه اموال و اولاد شما امتحانى است كه با آنها امتحان كرده ميشويد تا بدتان از خوبتان روشن شود.در الميزان هست: فتنه آنست كه بوسيله آن چيزى امتحان شود، بخود امتحان و بلازم امتحان كه شدت و عذاب است و بضلال و شرك كه سبب