(بفتح عين) فقر. «عالَ يَعيلُ عيلًا: افتقر» وَ إِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْنِيكُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ... توبه:28. اگر از فقر ترسيديد بزودى خدا شما را از فضل خويش بىنياز گرداند.عائل: فقير. وَ وَجَدَكَ عائِلًا فَأَغْنى ضحى: 8. در الميزان فرموده:رسول خدا صلّى الله عليه وآله فقير بود خدا او را پس از ازدواج با خديجه عليها سلام غنى گردانيد كه او مال خويش را بآنحضرت هبه كرد و مال فراوان داشت. ناگفته نماند: مقابل آيه فوق آيه وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ است و از آن روشن ميشود كه مراد از «عائِل» فقير است نه فقر از هدايت و غيره و چون سوره مكّى است قهرا فَأَغْنى بوسيله ثروت خديجه سلام اللّه عليها بوده است.
عين
چشم. چشمه. مثل وَ كَتَبْنا عَلَيْهِمْ فِيها أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَ الْعَيْنَ بِالْعَيْنِ مائده: 45. كه بمعنى چشم است و مثل فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَيْناً بقره: 60. كه بمعنى چشمه است با مراجعه بقرآن خواهيم ديد كه جمع عين بمعنى چشم اعين است مثل وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِها اعراف: 179.و جمع عين بمعنى چشمه عيون. مثل إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ حجر: 45.بنظر راغب معناى اصلى عين چشم است و معانى ديگر بعنايت ميباشد حتى چشمه را از آن عين گويند كه مثل چشم داراى آب است.گاهى از عين نظارت و حفظ و