قدم - قاموس قرآن جلد 5

بنظر مرحوم طبرسى لام در «لك» زايد است و تقدير «نقدّسك» ميباشد.

فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوىً طه: 12. ايضا نازعات: 16.

مقدّس بودن وادى سينا ظاهرا براى آن است كه محلّ نزول وحى و مناجات خدا با موسى عليه السّلام بود و دستور بخلع نعل نيز بدين مناسبت است درباره يا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِي كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ ... مائده:

21. گفته‏اند: ارض فلسطين مقدّس و مطهر از شرك است بواسطه سكونت انبياء در آنجا. الميزان اين مطلب را از بارَكْنا حَوْلَهُ اسراء: 1. و بارَكْنا فِيها اعراف: 137. كه هر دو درباره فلسطين است استفاده ميكند كه مبارك بودن در اثر بودن خير كثير است، از جمله خير كثير اقامه دين و رفتن قذارت شرك است.

(قدّوس): بسيار پاك. گاهى بفتح قاف نيز آيد. آن مبالغه در قدس و از اسماء حسنى است و دو دفعه در قرآن آمده است هُوَ اللَّهُ الَّذِي لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ ... حشر: 23.

... الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ جمعه: 1. طبرسى فرموده: «الطّاهر من كلّ عيب و نقص و آفة المنزّه عن القبائح».

قدم

(بر وزن فرس) پا. جمع آن اقدام است يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِيماهُمْ فَيُؤْخَذُ بِالنَّواصِي وَ الْأَقْدامِ رحمن: 41. گناهكاران با علامتشان شناخته ميشوند و از موهاى پيشانى و پاهايشان گرفتار ميگردند.

راغب گفته: قدم پاى شخص و جمع آن اقدام و تقدّم و تأخّر باعتبار آن است. طبرسى ذيل آيه فوق فرموده قدم عضوى است كه شخص براى راه رفتن بجلو ميگذارد.

بنا بتعبير طبرسى علت تسميه پا بقدم، جلو انداختن آنست براى راه رفتن و بتعبير راغب اصل در قدم پا و تقدم بمعنى پيش افتادن باعتبار آن است.

وَ قَدِمْنا إِلى‏ ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثُوراً فرقان: 23. و