قبل - قاموس قرآن جلد 5

جمع كردن آن است و مجموع صفّ جناح و قبض آن، عبارت اخراى پرواز است زيرا پرواز آن است كه پرنده بال خود را مرتبا بگشايد و جمع كند يعنى آيا نگاه نكردند بپرندگان بالا سرشان كه پرواز ميكنند.

وَ الْأَرْضُ جَمِيعاً (قَبْضَتُهُ) يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ ...

زمر: 67. «قَبْضَة» مصدر است بمعنى مقبوض و مقبوض چيزى است كه در دست گرفته شود و آن كنايه از تسلّط تامّ بر شى‏ء است از مقبوض بودن زمين و مطوىّ بودن سموات بدست ميايد كه مراد از آندو قطع شدن اسباب و وسائل مادى و ظهور حكومت مطلقه و تدبير منحصر خداست يعنى:

زمين همه‏اش روز قيامت در قبضه و در تسلّط خداست و آسمانها بقدرت او بهم پيچيده‏اند قيد «يَوْمَ الْقِيامَةِ» ظاهرا براى آنست كه ظهور تسلط مطلقه خدا در آنروز است و در دنيا آن ظهور را ندارد.

(قَبْضَة) قالَ بَصُرْتُ بِما لَمْ يَبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِنْ أَثَرِ الرَّسُولِ فَنَبَذْتُها ...

طه: 96. «قَبْضَةً» بمعنى مقبوض است يعنى: دانستم آنچه را كه مردم ندانستند مشتى از اثر رسول را بر گرفتم سپس آنرا انداختم. رجوع شود به «اثر».

قبل

(بر وزن فلس) راغب گويد:

در تقدّم متّصل و منفصل بكار ميرود و نيز بمعنى تقدّم مكانى، زمانى، رتبه‏اى و ترتيبى آيد.

نگارنده گويد در قرآن مجيد ظاهرا همه جا در تقدّم زمانى استعمال شده مثل قُلْ فَلِمَ تَقْتُلُونَ أَنْبِياءَ اللَّهِ مِنْ قَبْلُ بقره: 91. و مثل إِلَّا الَّذِينَ تابُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَقْدِرُوا عَلَيْهِمْ مائده: 34.

(قبل): (بر وزن عنق) گاهى بمعنى جلو و پيش بكار ميرود مثل إِنْ كانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ وَ هُوَ مِنَ الْكاذِبِينَ يوسف: 26. اگر پيراهنش از جلو دريده شده زن راست ميگويد يوسف از دروغگويان است. گاهى بمعنى رو برو و آشكار «رأيته قبلا اى عيانا و مقابلة» مثل إِلَّا أَنْ