قربان - قاموس قرآن جلد 5

در باره آنها مراعات نمائيد.

ايضا نقل كرده چون آيه قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً ... نازل شد گفتند: يا رسول اللّه اينان كيستند كه خدا ما را بمودّت آنها امر كرده فرمود: على و فاطمه و فرزندان آنهاست «قال علىّ و فاطمة و ولدهما» اين حديث در كشّاف بلفظ «علىّ و فاطمة و ابناهما» نقل شده است و نيز در تفسير بيضاوى، احياء الميّت حديث 2، و اتحاف شبراوى ص 18 و ابن حجر در صواعق ذيل آيه فوق و ده‏ها كتاب ديگر نقل شده است.

اگر گويند: سوره شورى مكّى است و آنوقت على و فاطمه عليهما السلام با هم ازدواج نكرده بودند و اولاد نداشتند چطور اين روايت صحيح تواند بود؟

گوئيم: اگر ثابت شود كه سوره مكّى است. دليلى بر مكّى بودن آيه نداريم چه مانعى دارد خود سوره مكّى باشد و اين آيه مدنى توضيح مطلب را در اين كتاب ذيل لفظ «قرآن» فصل سوره‏هاى مكّى و مدنى مطالعه فرمائيد.

قربان

در اصل مصدر است بمعنى نزديك شدن مثل عدوان و خسران «قرب منه قربانا: دنا». و نيز اسم بكار ميرود مثل برهان و سلطان و آن هر كار خيرى است كه بنده بوسيله آن بر خدا تقرب جويد چنانكه در مجمع و مفردات و اقرب الموارد گفته است.

راغب اضافه كرده: در تعارف اسم ذبيحه عبادت است جمع آن قرابين و واحد و جمع در آن يكسان ميباشد.

اين لفظ سه بار در قرآن ذكر شده كه بهر سه اشاره ميشود:

1- فَلَوْ لا نَصَرَهُمُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ قُرْباناً آلِهَةً بَلْ ضَلُّوا عَنْهُمْ ... احقاف: 28. قربان بقرينه آلهة بمعناى جمع و «آلِهَةً» بدل يا بيان است از «قُرْباناً» مراد از قربان اخذ كردن بتها همان است كه مشركين ميگفتند: اينان ما را بخدا نزديك