قرار - قاموس قرآن جلد 5

در مجمع ذيل آيه اول از ابن عبّاس نقل شده: خدا براى عقوبت مسخشان كرد، صداى ميمون داشتند، سه روز باقى ماندند، چيزى نخوردند ننوشيدند و تناسل نكردند سپس خدا هلاكشان كرد، بادى آمد اجسادشان را بدريا افكند ... از مجاهد نقل ميكند كه آنها مسخ نشدند بلكه آيه مثلى است نظير كَمَثَلِ الْحِمارِ يَحْمِلُ أَسْفاراً جمعه: 5. و نيز از وى حكايت شده كه:

قلوبشان مسخ شد مانند قلوب بوزينگان كه امر و نهى را قبول نميكرد.

بعد فرموده: اين دو قول مخالف ظاهر آيه است كه اكثر مفسّران بر آنند بى‏آنكه ضرورتى آنرا ايجاب كند.

المنار ذيل آيه دوم گويد: مسخ بدنى قول جمهور است و مسخ باطنى قول مجاهد كه او گفته: قلوبشان مسخ شد تا بفهم حق توفيق نيافتند، در ذيل آيه اول نيز قول مجاهد و قول جمهور را نقل كرده و قول جمهور را قبول نميكند و گويد: از كمال انسانيت خارج شده مانند ميمون گشتند در جست و خيز و مثل خوك در شهوات. و نيز گويد: قرآن در مسخ حقيقى صريح نيست.

طبرسى در ذيل آيه سوم فرموده:

بقول مفسّران اصحاب سبت بوزينگان و اصحاب كفر بمائده عيسى عليه السّلام مسخ بخنازير شدند والبى از ابن عباس نقل كرده: همه از اصحاب سبت‏اند زيرا جوانهايشان بميمونها و پيرانشان به خنازير تبديل شدند.

نگارنده گويد چيزى براى من در اين زمينه دستگير نشد. و العلم عند اللّه.

قرار

ثبات و محل استقرار. راغب گفته: اصل آن از قرّ (بر وزن قفل) بمعنى سرما است و سرما مقتضى سكون است چنانكه حرارت مقتضى حركت.

وَ إِنَّ الْآخِرَةَ هِيَ دارُ الْقَرارِ غافر:

39. آخرت خانه ثبات و استقرار است كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ ابراهيم: 26.