آنست كه شب بيست و سوم آن ماه باشد.
در مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل شده براوى فرمود: «اطلبها فى تسع عشرة و احدى و عشرين و ثلث و عشرين» در اين روايت امام عليه السّلام سه شب را لا على التعيين فرموده است، ظاهرا براى آنست كه هر سه شب را بعبادت و دورى از گناهان بسر برند.
باز در مجمع از عياشى از امام باقر عليه السّلام نقل شده كه فرمود: آن در دو شب 21 و 23 (رمضان) است راوى گفت: يكى معيّن كنيد فرمود: ضررى ندارد كه در هر دو عمل كنى آن يكى از آندو است.
شيعه و اهل سنت روايت كردهاند عبد اللّه انيس انصارى (جهنىّ) برسول خدا صلّى الله عليه وآله گفت: منزل من از مدينه دور است شبى را امر كنيد كه در آن داخل مدينه شوم. حضرت شب بيست و سوم را امر فرمودند. لذا آنشب را شب جهنىّ ميخواندند.
ولى مشهور در ميان اهل سنّت شب هفدهم رمضان است.
قدس
پاكى. پاك (بر وزن قفل و عنق) مصدر و اسم بكار رفته است «القدس: الطّهر» (قاموس).
وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ ... بقره: 87.
اين تعبير راجع بعيسى عليه السّلام در آيه 253 بقره و 110 مائده نيز آمده است و در خصوص حضرت رسول صلّى الله عليه وآله هست: قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ نحل: 102.
مراد از روح القدس چنانكه گفتهاند جبرئيل است و در آيه اخير يقين است «القدس» ظاهرا اسم است نه مصدر و اضافه روح بر آن براى اختصاص ميباشد يعنى روحيكه از آلودگيها و خطا و نسيان و عصيان پاك است.
(تقديس): پاك كردن وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ بقره: 30.
تقديس خداوند آنست كه ما او را پاك بدانيم و قبائح و نقائص را باو نسبت ندهيم و گرنه خدا ذاتا مقدس و پاك است.