قاموس قرآن جلد 5

بعضى مساحقه است و نحو وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ وَ أَنْتُمْ تُبْصِرُونَ نمل: 54. كه درباره لواط است وَ لا تَقْرَبُوا الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ ... انعام: 151. كه ظهورش در عموم است.

إِنَّما يَأْمُرُكُمْ بِالسُّوءِ وَ الْفَحْشاءِ ...

بقره: 169.

مراد از سوء در مقابل فحشاء چيست؟ ايضا در آيه كَذلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَ الْفَحْشاءَ إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِينَ يوسف: 24. اهل تحقيق گفته‏اند گناهرا از آن سوء و سيئه گفته‏اند كه براى گناهكار بدى پيش مياورد، در اين صورت احتمال قوى آنست كه مراد از «سوء» بدنامى باشد.

يوسف عليه السّلام اگر بزن عزيز تعدّى ميكرد دو كار كرده بود يكى بدنامى خودش و ديگرى زنا كه مورد عقاب خداست يعنى خواستيم بدنامى و زنا را از وى برگردانيم همين طور در آيه اول.

ممكن است مراد از سوء در آيه دوم خيانت باشد كه عمل يوسف در صورت وقوع هم زنا بود و هم خيانت بشوهر آن زن. در اينصورت شايد مراد از سوء در هر دو آيه گناهانى باشد كه در قباحت مثل فحشاء نيستند.

و يا ذكر خاصّ بعد از عام باشد.

وَ يَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ نحل: 90. وَ الَّذِينَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ آل عمران:

135. در آيه اول شايد مراد از فاحشه زنا يا كار زشتى است كه از منكر و بغى زشتتر است. و در آيه دوم شايد مراد از فحشاء كار بدى است كه نسبت بديگرى انجام داده‏اند.

لا تُخْرِجُوهُنَّ مِنْ بُيُوتِهِنَّ وَ لا يَخْرُجْنَ إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ طلاق: 1. آيه درباره زنان مطلقه است كه بايد مدّت عدّه را در خانه شوهر بمانند مراد از «فاحشه» چنانكه گفته‏اند اذيّت اهل خانه است كه اهل خانه را اذيّت كنند و بد دهن باشند ايضا آيه 19 سوره نساء. طبرسى در ذيل آيه اول از امام رضا عليه السّلام نقل كرده فاحشه آنست كه اهل شوهرش