قاموس قرآن جلد 5

با بلاغتى القاء مطلب ميكند كه ديگران از القاء مطلب با آن بيان عاجزاند).

3- اشتمال قرآن بر اخبار غيبى نسبت بگذشتگان و نسبت بآينده.

مثل خبر از غلبه روم بر فارس كه بعدا تحقق يافت و اخبار از وضع و آينده منافقان كه مو بمو جاى خويش را ميگرفت.

4- سلامت قرآن از اختلاف و تعارض و تناقض در طول مدت 23 سال. وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً نساء: 82. (درباره اين مطلب توضيح بيشترى خواهيم داد).

5- اشتمال قرآن بر علوم الهيّه و عقائد دينيّه، و احكام و فضائل و اخلاق و قواعد سياسى و مدنى.

6- اينكه هيچ يك از گفته‏هاى قرآن قابل نقض و ابطال نيست و هر چه گفته هميشه حق و صدق بوده و خواهد بود.

7- در قرآن مسائلى مطرح و تحقيق شده كه بر بشر آنروز مجهول بود مثل وَ أَرْسَلْنَا الرِّياحَ لَواقِحَ- ... أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْ‏ءٍ حَيٍّ- ... ثُمَّ اسْتَوى‏ إِلَى السَّماءِ وَ هِيَ دُخانٌ- ... وَ مِنْ كُلِّ شَيْ‏ءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ و امثال اينها (المنار ذيل آيه 23 بقره باختصار).

در الميزان از وجوه گذشته وجه دوم، سوم، چهارم، و پنجم را بطور مشروح ذكر و بررسى ميكند و وجه ديگرى ميافزايد و آن اينكه آوردن چنين قرآنى از كسيكه درس نخوانده و معلّم نديده غير ممكن است. مرحوم مجلسى در بحار ج 17 صفحه 159 ببعد اقوال را در اين باره بطور مبسوط جمع كرده است.

ناگفته نماند: خلاصه آنچه تا اينجا در وجه اعجاز گفته شد اين است كه قرآن مجموعا معجزه است و بشر از آوردن مثل آن ناتوان ميباشد، اين از هر جهت قابل قبول است زيرا با ملاحظه وجوهى كه مجملا نقل شد