قاموس قرآن جلد 5

پند شنو در آن متذكر ميشد؟! (عمره): عمل مخصوصى است از اعمال حجّ وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّهِ بقره: 196. و آن چنين است كه شخص از ميقات احرام بسته وارد مكّه ميشود هفت بار كعبه را طواف كرده در مقام ابراهيم عليه السّلام نماز طواف ميخواند آنگاه ميان دو تلّ صفا و مروه هفت بار سعى و رفت و آمد ميكند سپس بنيّت تقصير قسمتى از موى شارب (مثلا) را ميگيرد و با تقصير آن، عمل تمام است. طبرسى فرموده عمره از عمارة است و آن بمعنى زيادت ميباشد كه آباد كننده زمين آنرا بوسيله عمارت زيادت ميدهد.

نگارنده گويد: بنا بر اين علت تسميه عمره زايد بودن آن بر حجّ است و يا آن، باعث آباد بودن بيت اللّه است.

إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ... توبه: 18.

آيا مراد از تعمير حفظ بنا و ترميم آن است يا آباد نگاه داشتن بوسيله نظافت و چراغ روشن كردن و نماز خواندن و غير اينهاست؟ و يا بوسيله اقامت در آنست؟ كه عماره مكان بهر سه معنى آمده است.

باحتمال قوى مراد حفظ بنا و ترميم آنست كه ظهور عمارت در آن است و آيه ما قبل كه فرموده: ما كانَ لِلْمُشْرِكِينَ أَنْ يَعْمُرُوا مَساجِدَ اللَّهِ ... ظهورش در ترميم بناست نه زيارت و نماز خواندن. ايضا آيه أَ جَعَلْتُمْ سِقايَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ ... كه گذشت ظهورش در اصلاح بناست.

(استعمار) هُوَ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ اسْتَعْمَرَكُمْ فِيها ... هود: 61. استعمار بنا بر استفعال طلب عمارت است يعنى خدا شما را از زمين آفريده و از شما آبادى آنرا خواسته است و آن عبارت اخراى خليفة اللَّه بودن انسان است. بعضى‏ها آنرا عمر دادن گفته‏اند ولى بر خلاف ظاهر است.

أَ جَعَلْتُمْ سِقايَةَ الْحاجِّ وَ (عِمارَةَ)