لطفا منتظر باشید ...
(رواياتى در ذيل آيات:" أَ لَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ واسِعَةً ..." و" كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ" و" كَأَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا ..."
در تفسير قمى و در روايت ابى الجارود، از امام باقر (ع) آمده، كه در ذيل آيه" يا عِبادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِي واسِعَةٌ"، مىفرمود: هرگز ملوك ستمگر و فاسق را اطاعت مكنيد، و اگر ترسيديد كه شما را از دينداريتان جلوگيرى كنند، زمين من فراخ است، از سرزمينى كه زير سلطه آن فاسق است، بيرون شويد، و در همين معنا است كه خداى تعالى مىفرمايد:" فِيمَ كُنْتُمْ قالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ- در چه حالى بوديد، گفتند در زمين زير دست ستمگران بوديم" مىفرمايد" أَ لَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ واسِعَةً فَتُهاجِرُوا فِيها- آيا زمين خدا فراخ نبود كه در آن مهاجرت كنيد، و نقل مكان دهيد" «1».و در مجمع البيان از امام ابو عبد اللَّه (ع) روايت كرده كه فرمود: معناى آيه اين است كه وقتى در زمين خدا عصيان مىشود، و تو در آن سرزمين زندگى مىكنى، از آنجا بيرون شو و به جاى ديگر نقل مكان كن «2».و در عيون به سند خود از حضرت رضا (ع) روايت كرده كه فرمود: رسول خدا (ص) فرمود: وقتى آيه" إِنَّكَ مَيِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَيِّتُونَ" نازل شد، من عرضه داشتم: پروردگارا آيا همه خلايق تا آخرين نفر مىميرند؟ و انبياء باقى مىمانند؟ در جوابم اين آيه نازل شد:" كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ" «3».مؤلف: اين روايت را الدر المنثور هم از ابن مردويه، از على (ع) روايت كرده، ولى متن روايتش بى اشكال نيست، براى اينكه جمله" إِنَّكَ مَيِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَيِّتُونَ" صريحا مىگويد: تو هم مىميرى، انبياى گذشته را هم كه آن جناب مىدانست مردهاند، ديگر جاى اين سؤال نيست كه بپرسد آيا همه مردم مىميرند، و انبياء باقى مىمانند؟ تا در پاسخش آيه نازل شود، كه" كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ- هر كسى چشنده مرگ خواهد بود" «4».و در مجمع البيان از عطاء از ابن عمر روايت كرده كه گفت: من با رسول خدا (ص) به گردش رفتيم، تا به چار ديوارى بعضى از انصار رسيديم، رسول خدا(1) تفسير قمى، ج 2، ص 151.(2) مجمع البيان، ج 8، ص 291.(3) عيون، ج 2، ص 32، حديث 51.(4) الدر المنثور، ج 5، ص 149.
