اشاره به زمينه نزول آيه:" يا أَيُّهَا النَّبِيُّ اتَّقِ اللَّهَ وَ لا تُطِعِ الْكافِرِينَ وَ الْمُنافِقِينَ ..."

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

‌صفحه‌ى 408

اطاعت كافران و منافقين مكن، كه خدا دانا و فرزانه است (1).

و آنچه از ناحيه پروردگارت به تو وحى مى‏شود پيروى كن، كه خدا به آنچه كه مى‏كنيد همواره با خبر است (2).

و بر خدا توكل كن، كه خدا براى توكل و اعتماد كافى است (3).

خدا براى يك نفر دو قلب در جوفش ننهاده، و خدا همسرانى را كه ظهار مى‏كنيد (و مى‏گوييد پشت تو پشت مادرم باد) مادر شما نكرده، و خدا پسر خوانده‏هايتان را پسرانتان نكرده، اين سخنانى است كه شما از پيش خود مى‏تراشيد، ولى خدا حق مى‏گويد، و به سوى راه، هدايت مى‏كند (4).

پسر خوانده‏ها را به نام پدرانشان صدا بزنيد، كه اين نزد خدا به عدالت نزديك‏تر است، و به فرضى كه پدر آنان را نمى‏شناسيد، برادر دينى خطابشان كنيد، و يا به عنوان دوست صدايشان بزنيد، و خدا در آنچه كه تا كنون اشتباه كرده‏ايد شما را مؤاخذه نمى‏كند، و ليكن آنچه را عمدا مرتكب مى‏شويد مؤاخذه مى‏كند، و خدا همواره آمرزنده و رحيم است (5).

پيغمبر اسلام از خود مؤمنين نسبت به آنان اختياردارتر است، و همسران وى مادران ايشانند، و ارحام بعضى مقدم بر بعضى ديگرند، تا كسى از ارحامش وارثى دارد، ارث او به مؤمنين و مهاجرين نمى‏رسد، مگر آنكه بخواهيد با وصيت مقدارى از ارث خود براى آنان، احسانى به آنان كرده باشيد، اين حكم در لوح محفوظ هم نوشته شده است (6).

و چون از پيامبران پيمانشان را بستانديم، و نيز از تو پيمانت را گرفتيم، و از نوح و ابراهيم و موسى و عيسى بن مريم، و از همه‏شان ميثاق غليظى بستانديم (7).

تا از راستگويان بخواهم كه راستى باطنى خود را اظهار كنند، و خدا براى كافران عذابى دردناك آماده كرده است (8).

بيان آيات‏

اين سوره مشتمل است بر معارف، احكام، قصص، عبرتها، و مواعظى چند، و از آن جمله مشتمل است بر داستان جنگ خندق، و اشاره‏اى هم به داستان يهوديان بنى قريظه دارد، و سياق آيات آن شهادت مى‏دهد به اينكه از سوره‏هايى است كه در مدينه نازل شده.