دو دسته شدن مردم در روز قيامت، كافران به سوى جهنم و نكو كرداران به سوى بهشت‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 16

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 16

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

‌صفحه‌ى 295

خودش را مى‏باشد، و مراد از فساد در دريا غضب كردن آن پادشاه است كه كشتى‏هاى مردم را مى‏گرفت". ولى خود خواننده به سستى اين سخن واقف است، زيرا در آيه شريفه دليلى بر آن نيست علاوه بر اينكه آيه عام است.

" قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلُ كانَ أَكْثَرُهُمْ مُشْرِكِينَ" در اين آيه شريفه رسول خدا (ص) را مامور مى‏كند به اينكه به مردم دستور دهد در زمين سير كنند، و سرانجام و آثار باقيمانده اقوام گذشته را ببينند، كه چگونه خانه‏هايشان خراب گشته، و آثارشان محو شد، و تا آخرين نفر منقرض شدند، و نسلشان قطع گشت، و دچار انواع گرفتاريها و بلاها شدند، به خاطر اينكه بيشترشان مشرك بودند، پس خدا جزاى بعض كرده‏هايشان را به ايشان چشانيد، تا شايد عبرت گيرندگان عبرت گيرند، و در نتيجه به سوى توحيد برگردند. پس آيه شريفه در مقام استشهاد براى مضمون آيه قبل است.

" فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ الْقَيِّمِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ يَوْمَئِذٍ يَصَّدَّعُونَ" اين آيه تفريع بر ما قبل است، و معنايش اين است كه: وقتى شرك و كفر به حق چنين سرانجامى داشت، و وبالش گردنگير مرتكبش مى‏شود، پس رو به سوى دين مستقيم كن.

" مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ" ظرف" من قبل" متعلق است به جمله" فاقم". و كلمه" مرد" مصدر ميمى از رد و به معناى" راد، برگرداننده" است، و مراد از روزى كه برگرداننده‏اى براى آن نيست، و كسى نيست كه آن را از خدا برگرداند، روز قيامت است.

دو دسته شدن مردم در روز قيامت، كافران به سوى جهنم و نكو كرداران به سوى بهشت‏

" يَوْمَئِذٍ يَصَّدَّعُونَ"- اصل اين كلمه" يتصدعون" بوده، و تصدع در اصل به معناى تفرق اجزاء ظروف بوده، و- به طورى كه گفته‏اند «1»- بعدها در مطلق تفرق استعمال شده، و- باز به طورى كه گفته‏اند «2»- مراد از آن در آيه اين است كه: روز قيامت مردم به دو طرف بهشت و جهنم متفرق مى‏شوند.

بعضى «3» ديگر گفته‏اند:" مراد تفرقه اشخاص مردم است، هم چنان كه آيه" يَوْمَ يَكُونُ النَّاسُ كَالْفَراشِ الْمَبْثُوثِ" «4» بدان اشاره مى‏كند، و براى هر يك از اين دو معنى وجهى است، ولى ظاهر آن است كه- همان طور كه بعدا نيز خواهد آمد- بگوييم مراد همان وجه اول است.

(1 و 2 و 3) روح المعانى، ج 21، ص 49 و مجمع البيان، ج 8، ص 307.

(4) روزى كه مردم چون پروانه‏اى كه پراكنده‏اش كنند مى‏باشند. سوره قارعه، آيه 4.

/ 593