رواياتى در باره اينكه آيات" وَ لَوْ تَرى‏ إِذْ فَزِعُوا" ناظر بر فرو رفتن لشكر سفيانى در زمين (در زمان ظهور حضرت مهدى" عج") مى‏باشد - ترجمه تفسیر المیزان جلد 16

‌صفحه‌ى 592

در ذيل آيه" قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ" فرمود: جريان چنين بود كه: رسول خدا (ص) از قوم خود خواست كه اقارب او را دوست بدارند، و آزار و اذيت نكنند، لذا اين آيه نازل شد كه همين اجر و مزد نيز به نفع شماست، و ثوابش عايد خودتان مى‏شود «1» و در الدر المنثور است كه حاكم- وى حديث را صحيح دانسته- از ابى هريره روايت كرده كه در ذيل آيه" وَ لَوْ تَرى‏ إِذْ فَزِعُوا" گفته است رسول خدا (ص) فرمود: در آينده مردى در عمق دمشق خروج مى‏كند كه او را" سفيانى" مى‏گويند، و عموم پيروانش از قبيله كلب هستند، دست به كشتار مى‏زند، و حتى شكم زنان را پاره مى‏كند، و كودكان را به قتل مى‏رساند، تا آنكه قبيله قيس عليه او قيام كند و او قيس را بكشد، و جايى را از ستم خود خالى نگذارد و در اين هنگام مردى از اهل بيت من خروج مى‏كند، تا به سفيانى مى‏رسد، و ستونى از لشكر خود را به سركوبى وى مى‏فرستد، و ايشان را منهزم نموده شكست مى‏دهند، سفيانى با همراهان خود راه مى‏افتد تا به" بيداء" مى‏رسد، در آن سر زمين دچار خسف مى‏شوند، و در زمين فرو مى‏روند، و احدى از ايشان باقى نمى‏ماند، مگر كسى كه سرگذشت آنان را براى مردم خبر دهد «2».

مؤلف: اين روايت از طرق اهل سنت بسيار زياد آمده بعضى مختصر و بعضى مفصل، و آن را از طرق مختلفه از ابن عباس، ابن مسعود، حذيفه، ابى هريره، جد عمرو بن شعيب، ام سلمه، صفيه، عائشه، و حفصه، همسران رسول خدا (ص) و نفيره، همسر قعقاع، و نيز از سعيد بن جبير، به طور موقوف روايت كرده‏اند «3».

رواياتى در باره اينكه آيات" وَ لَوْ تَرى‏ إِذْ فَزِعُوا" ناظر بر فرو رفتن لشكر سفيانى در زمين (در زمان ظهور حضرت مهدى" عج") مى‏باشد

و در تفسير قمى در ذيل آيه" وَ لَوْ تَرى‏ إِذْ فَزِعُوا فَلا فَوْتَ" گفته است: پدرم از ابن ابى عمير، از منصور بن يونس، از ابى خالد كابلى، برايم حديث كرد، كه گفت امام ابى جعفر (ع) فرمود: به خدا سوگند، گويا همين الآن مى‏بينم قائم (ع) را كه به حجر تكيه داده است، آن گاه مردم را در رعايت حقش به خدا سوگند مى‏دهد، و آن گاه مى‏فرمايد:

ايها الناس هر كس با من در باره خدا محاجه كند، من أولاى به خدا هستم، ايها الناس هر كس با من در باره آدم محاجه كند، من اولى و نزديكتر از سايرين به آدم هستم، ايها الناس هر كس با من در باره نوح محاجه كند، من از هر كس ديگر اولاى به نوحم، ايها الناس هر كس با من در باره ابراهيم سخن گويد، و احتجاج كند، من خود از هر كس ديگر نزديك‏تر به‏

(1) تفسير قمى، ج 2، ص 204.

(2) الدر المنثور، ج 5، ص 241.

(3) روايت موقوف آن است كه از يكى از صحابه معصومين نقل شود بدون اين كه آن را به معصوم اسناد دهد.