از بخشهاى جالب اين كتاب، قضا و قدر است كه به مناسبت آيه شريفه: ما اصاب من مصيبة ... مطلب به بهترين وجهى پرورانده شده است، همه حوادث در كتاب تكوين الهى ثبت و ضبط است كوچك و بزرگ از حوادث كه در آينده واقع مىگردد در لوح محفوظ نوشته شده است و در عين حالى كه با اختيار مكلفين منافاتى ندارد و به هيچ وجه جبر در كار نيست و مقدرات الهى با حفظ اختيار مكلفين در افعال ارادى است - آنگاه مىفرمايد خاصيت اين تقديرات اين است كه بر آنچه از كف داديد اندوه نخوريد و براى امور مادى از جهت دنيوى و زوال آن شادمان شدن غلط است.براى اثبات وجود لوح محفوظ و ثبت مقدرات، به رؤياهاى صادقه گواه آورده مىشود چيزهائى كه در آينده بايد واقع گردد ممكن است بعضى اشخاص در خواب پيش ببينند و بعداً همانطور واقع گردد رؤياى صادقانه فراوان واقع شده و در كتاب داستانهاى شگفت اثر حضرت مؤلف تعدادى ثبت گرديده است.همچنين به مناسبت اين بحث يادآور مىشود كه مرگ براى مرده و بازماندگان هر دو خير است زيرا مرده اگر نيكوكار باشد زودتر به ثواب خداوند نائل مىگردد و از زحمت دنيا راحت مىگردد و اگر گنهكار و بدكار است كمتر خود را سزاوار عقوبت مىنمايد.براى بازماندگان نيز خوبست زيرا رحمت و صلوات و بخشش خداوند و هدايتش كه شامل حال مصيبت ديدگان مىشود(1) به مراتب از بودن آن شخص براىبازماندگان بهتر است.
پيغمبران و كتابهاى آسمانى و عدل الهى
در آخرين بخش كتاب درباره بعثت انبيا و كتابهاى آسمانى و معجزات آنان يخن رفته است و غرض از بعثت را بسط عدل در اجتماع بشرى مىداند و چون براى انجام اين منظور عدهاى منافعشان به خطر مىافتد و در نتيجه دنبال آشوب و هرج و مرج و مزاحمت ديگران مىروند بايد قوه دافعهاى باشد كه آهن را براى اين منظور آفريد كه داراى فوائد بيشمارى نيز مىباشد.آنگاه از عدل خدا در جهان آفرينش سخن رفته كه هر چيز را در محل مناسب خود قرار داده است، جو اطراف زمين را كمربند نگاهدارنده كره مىخواند زيرا مانع ريزش سنگهاى آسمانى به زمين مىگردد.سپس راجع به پيغمبرانى كه در آيه شريفه نام برده نوح و ابراهيم و عيسى بن مريم مشروحاً سخن گفته است.
رهبانيت و اسلام، روح الله زمان ما
در پايان به مناسبت آيه شريفه درباره رهبانيت سخن مىرود و پيدايش آن در نصارا و نظر اسلام در اين باره را بيان مىكند، از خرافات مسيحيها به عنوان گناه بخشى و بهشت فروشى كشيشها صحبت مىكند داستان راهب در سفر صفين و معجزه على (عليه السلام) كه سبب اسلام راهب شد نقل نموده است، همچنين اين حقيقت را بيان نموده كه پيشرفت كمونيستها در نتيجه خرابى و خرافات كليسا بوده است و در آخر به مناسبت مسيحيت و عيسى روح الله، نتيجه مىگيرد كه روح الله زمان ما، امام خمينى (ره) است.
پرهيزكارى سفارش همه بزرگان
آنگاه تقوا در هر حال را متذكر مىشود، خدا را هميشه و مخصوصاً هنگام گناه نبايد فراموش كرد و تقوا بايد در همه طبقات پيدا شود و خانمها بايد زهرا (عليها السلام) را كه سرمشق بانوان پرهيزكار است الگو قرار دهند، و مىفهماند كه پرهيزكار، مؤمن متعهد و مسؤول است و آمرزش خداوند براى او است خداوند دو بخش از رحمت براى مؤمن پرهيزكار مهيا فرموده است.در برابر مؤمنين متعهد و پرهيزكار، دول امپرياليسم و مادى هستند كه حاضرند به خاطر فروش اسلحه و پر شدن جيبهايشان آتش جنگ روشن كرده گروه زيادى را به خاك و خون بكشانند.
پر فايده بودن كتاب
آنچه گذشت نمونهاى از مطالب اين كتاب شريف است كه راستى نافع و براى همه طبقات قابل استفاده است و چون از دل برخاسته، لاجرم بر دل مىنشيند و اميدواريم مانند آثار ديگر حضرت مؤلف محترم با استقبال كم نظير دوستان و علاقمندان مواجه شده در قطعهاى مختلف و تيراژهاى بسيار، مجدداً منتشر گردد.
مسؤوليت بيشتر در جمهورى اسلامى
اينك كه بحمدالله حكومت اسلامى در حال استقرار است وظيفه مؤمنين نيز شديدتر شده است بايد در جهات مختلف و ابعاد گوناگون اسلام فعاليت خود را زيادتر نمايند از آن جمله در جنبه تبليغات اسلامى و نشر حقايق قرآن مجيد، كوشاتر باشند، همانطور كه در زمان طاغوت، برنامه مبارزه با دستگاه ظلم و فساد و بيدينى بود هم اكنون نيز برنامه سازندگى اسلامى، داخلى و خارجى، شخصى و اجتماعى و بالاخره ظاهرى و باطنى است.كتابخانه مسجد جامع شيراز كه بيش از بيست سال از تأسيس آن مىگذرد با برنامههاى مختلف، سهم ناچيزى در ارشاد و تبليغ اسلامى به عهده گرفته است و اين كتاب و نظائر آن قسمتى از فعاليت بخش انتشاراتى كتابخانه مزبور را مىرساند، بنابر اين همكارى و مساعدت علاقمندان موجب تشويق و توسعه فعاليت اين مؤسسه مىباشد.بتاريخ پنجم صفر المصفر 1400 مطابق 4 / 10 / 58شيراز - سيد محمد هاشم دستغيب.