ثپ م استوى على العرش عرش كدام است؟ عرش معانى متعدد دارد (خود عرش به معنى تخت است) عرش يعنى تدبير امور، خداى عالم عرشها دارد يكى از تختهاى سلطنتى الهى روى آب است(109) يعنى قدرت و حكمتش را بر آب قرار داده است، آب به اين روانى كه هرگاه در باغچه مىآيد از اول شروع مىكند تا آخر تمام درختها را سيراب مىكند در اين باغچه هزاران درخت است از آنكه ميوهاش ترش است تا اينكه ميوهاش شيرين است آن وقت قدرت در آب چطور ظهور مىكند بلكه اساس حيات در آب است(110) تا آب پاى درخت ريخته نشود درخت مرده است آب كه آمد همه را زنده مىكند چگونه قدرت نمائى در آب كرده است؟ آن هم با چه تدبيرى؟ قدرى آب كه پاى درخت رسيد مثلاً به صدهزار برگ آب مىرسد، يك برگ از قلم نمىافتد، و آب را برخلاف مجراى طبيعى قرار داده، مجراى طبيعى هبوط و پايين آمدن است نه رفتن به بالا لكن بر خلاف جريان طبيعى، نمىدانم خداى عالم چه جاذبهاى به ريشه داده كه آب را به بالا مىبرد همان آب مىرسد به اين ميوهها چطور تغيير وضع مىدهد، آب مىآيد پاى اين درخت تا مىرسد به ميوه، چه قدرتى بايد اينها را اداره بكند، چه استادى اين دانهها را مرتب مىكند غرضم سلطنت و عرش خداست يك معنى آن اين است كه عرش خدا بر آب است، مىخواهى سلطنت خداى را ببينى؟ آب را نگاه كن عرش خدا بر آب است يعنى تدبيرش بر خوراكيها، حيوانات، نباتات، پرندگان تمامش به وسيله آب است، اين يكى از مراتب عرش الهى.
عرش ممكن است كهكشانها باشد
ديگر از معانى عرش الهى كه ذكر شده است در روايت اين طور است كه تمام زمين و آسمان اول يك حلقه است نسبت به آسمان دوم تا آخر تا آسمان هفتم، آن وقت آسمان هفتم همه يك حلقه است نسبت به كرسى و كرسى هم يك حلقه است نسبت به عرش، حالا ببينيد عظمت عرش چقدر است، بعضى از مفسرين چنين گفتهاند كه شايد اين كهكشانها باشد.كهكشان بالاى سرت كه نگاه مىكنى يك خط شيرى مانندى كه راه كعبه را گرفته يعنى رو به قبله اين را مىگويند كهكشان، در عالم وجود گويند، صدها هزار كهكشان است آن وقت در هر كهكشانى (منظومه ما جزء كهكشان شيرى يا مجره است) ميليونها ستاره و در بعضى تا سى هزار ميليون كره است كه نه تا از آنها اين آفتاب، ماه، مريخ، زهره، زحل و مشترى و... است.تا بحال دانشمندان از روى تحقيق و استدلال حدس زدهاند در اين سى هزار ميليون صد و پنجاه ميليونش آفتاب است، يعنى كره عظيمى است نور بخش، كه بعضى از آنها چندين برابر اين آفتاب است از حيث حرم و نور و اما از حيث وسعت يكى از كهكشانها در هر ثانيهاى شصت ميليون كيلومتر از منظومه ما دور مىشود يعنى وسعت و دامنه پيدا مىكند، اجمالاً به حسب روايات نسبت به عرش اين طور تعبير شده است هشت ركن دارد از هر ركنى تا ركن ديگر سى هزار سال راه است. اصلاً از حساب دور است عرش چقدر است، خدا مىداند همين قدر بدانيد كه خداى عالم مىفرمايد:ثم استوى على العرش يعنى: استولى على العرش حكمران در عرش، تدبير كن در عرش با آن عظمت، خداست در تمام اين كرهها در تمام اين آسمانها، تدبير و نظم قرار داده است، چه بسا در بسيارى از آنها حيات باشد چنانكه در برخى از روايات رسيده است و بشر روى كره خاك خبر ندارد تو كه نمىدانى نبايد منكر شوى حتى تا جائى كه چند سال است، سر و صدا بلند است كه در بعضى از اين كرهها تمدنها و اكتشافاتى است كه هنوز ما كه روى خاك هستيم پى به آنها نبردهايم و همين طور دارند تحقيق مىكنند مىگويند در فوق موجوداتى هستند كه آنها در تمدن و اختراع و پيشرفت مقدم هستند بر بشرى كه روى كره خاك است.