پاشيدن تخم و باسراف كار از آن مبذّر ميگويند كه مال را ميپاشد و متفرّق ميكند. راغب گويد:تبذير بمعنى تفريق و اصل آن بذر پاشيدن است بعدا بطور استعاره بآنكه مال خويش را ضايع ميكند مبذّر گفتند «إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ» اسراء: 27، اسرافكاران برادران شياطيناند «وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذِيراً» اسراء: 26، در قاموس گويد: بذر: تخم و پاشيدن آن است.
برء
خلاص شدن. كنار شدن.آفريدن. اين كلمه بنا بر آنچه در اقرب الموارد آمده اگر از باب علم يعلم باشد بمعنى خلاص شدن و كنار شدن و اگر از باب قطع يقطع باشد بمعنى آفريدن است.در مفردات آمده: برء و براء و تبرّى كنار شدن از چيزيست كه مجاورت آن ناپسند است، لذاست كه گويند: از مرض برى شدم و از فلان برى شدم.در قرآن كريم بهر دو معنى كنار شدن و آفريدن آمده است «فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ» توبه: 114، چون بر ابراهيم روشن گرديد كه آزر دشمن خداست از او كنار شد و بيزارى كرد «أَنَّ اللَّهَ بَرِيءٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ وَ رَسُولُهُ» توبه: 3، حقّا كه خدا و رسولش از مشركان كنار و بيزارند، معنى دوم را در «بريّه» بخوانيد.
بَريّه
خلق. «أُولئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ» بيّنه: 7، آنها بهترين خلقاند با در نظر گرفتن معنى برء كه در پيش گفته شد بنظر ميايد كه خلق را از آنجهت بريّه گفتهاند كه از مادّه عالم كنار شده و بصورت انسان و زنده در آمدهاند «ما أَصابَ مِنْ مُصِيبَةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي أَنْفُسِكُمْ إِلَّا فِي كِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها» حديد: 22، هيچ مصيبتى در زمين و در وجودتان نرسيده مگر آنكه آن در كتابى است پيش از آنكه شما را بيافرينيم. در مجمع البيان گفته: ضمير «نَبْرَأَها» به «أَنْفُسِكُمْ» بر ميگردد، ممكن است به «مُصِيبَةٍ» برگردد يعنى:
لطفا منتظر باشید ...
