ثَمَر - قاموس قرآن جلد 1

و با عذاب الهى نابود گرديدند.

الميزان از آيه 48 سوره نمل وَ كانَ فِي الْمَدِينَةِ تِسْعَةُ رَهْطٍ يُفْسِدُونَ ... استفاده كرده كه ثمود بصورت قبيله‏ها زندگى كرده و در هر قبيله شيخى و بزرگى فرمانروائى مينمود.

در باره نحوه عذاب قوم ثمود بعضى از آيات صريح‏اند كه صاعقه بود مثل ... أَنْذَرْتُكُمْ صاعِقَةً مِثْلَ صاعِقَةِ عادٍ وَ ثَمُودَ فصلت:

13 وَ فِي ثَمُودَ إِذْ قِيلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ ... فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَ هُمْ يَنْظُرُونَ ذاريات: 44.

در بعضى از آيات هست كه آنها را لرزه گرفت مثل فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دارِهِمْ جاثِمِينَ اعراف: 78.

و در بعضى صيحه ذكر شده است نحو وَ أَخَذَ الَّذِينَ ظَلَمُوا الصَّيْحَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دِيارِهِمْ جاثِمِينَ هود: 67 و آيات ديگر.

بايد دانست كه عذاب آنها صاعقه آسمانى بوده و بوسيله آن خشك شده و از بين رفته‏اند و چون صاعقه توأم با صيحه و رعد است و از طرف ديگر برق زده ميلرزد و بر زمين ميافتد، لذا هر سه تعبير صحيح‏اند و از هم جدا نيستند.

ثَمَر

ميوه. كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ ... انعام: 141 بخوريد از ميوه آن آنگاه كه ميوه ميدهد.

واحد آن ثمرة است مثل كُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقاً بقره:

25 جمع آن ثمرات است نظير فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَراتِ رِزْقاً لَكُمْ ... بقره: 22.

در اصطلاح قرآن بگل هم ثمر گفته شده چنانكه در باره زنبور عسل آمده ثُمَّ كُلِي مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ ...

نحل: 69 ميدانيم كه اكثر استفاده زنبور عسل از گلهاست. در عرف عرب ثمره در غير ثمره درخت نيز بكار ميرود گويند: ثمره علم، عمل صالح و ثمره عمل صالح بهشت است در نهج البلاغه هست: «و ثمرة الحزم السلامة» حكمت: 181 ولى تتبّع در قرآن مجيد نشان ميدهد كه در آن فقط در ثمره درخت بكار رفته