برزخ - قاموس قرآن جلد 1

يعنى در فضاى خالى حاضر شد.

قاموس نيز چنين گفته است.

على هذا اين كلمه با آشكار شدن ميسازد. مبارزه را از آن مبارزه گويند كه دو حريف مقابل هم آشكار ميشوند. مجمع البيان گويد: البروز الظهور.

«وَ لَمَّا بَرَزُوا لِجالُوتَ وَ جُنُودِهِ قالُوا رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَيْنا صَبْراً» بقره:

250 چون براى جالوت و لشگريان او آشكار شدند، گفتند: پروردگارا ما را پايدار گردان.

ناگفته نماند: بروز چون با الى و من متعدّى شود معنى خروج ميدهد، گوئيم «برز اليه» يعنى بسوى او خارج شد «برز من عنده» يعنى از نزد او خارج شد، و اين دو معنى با معنى اوّل مخالف نيست مثل «لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلى‏ مَضاجِعِهِمْ» آل عمران: 154 هر آينه آنانكه مرگ برايشان نوشته شده بسوى قتلگاهشان خارج ميشدند و مثل «فَإِذا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِكَ» نساء: 81 چون از نزد تو خارج شوند.

«يَوْمَ هُمْ بارِزُونَ لا يَخْفى‏ عَلَى- اللَّهِ مِنْهُمْ شَيْ‏ءٌ» غافر: 16 روزى آنها آشكاراند چيزى از آنها بر خدا پوشيده نيست، آيه دلالت بر بروز اسرار و اعمال دارد بطوريكه همه چيز مردم آشكار و علنى خواهد شد نظير آيه‏ى «يَوْمَ تُبْلَى السَّرائِرُ فَما لَهُ مِنْ قُوَّةٍ وَ لا ناصِرٍ» طارق: 9- 10

برزخ

واسطه و حايل ميان دو چيز. «بَيْنَهُما بَرْزَخٌ لا يَبْغِيانِ» رحمن: 20 ميان آندو حايلى است كه تجاوز نميكنند. «وَ مِنْ وَرائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلى‏ يَوْمِ يُبْعَثُونَ» مؤمنون:

100 از پس آنان برزخى هست تا روزيكه برانگيخته ميشوند. عالم مرگ را برزخ گوئيم چون ميان زندگى دنيا و آخرت واسطه است.

راجع به برزخ ميان دو دريا به «بحر» رجوع شود. طبرسى در مجمع البيان در تفسير «مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيانِ، بَيْنَهُما بَرْزَخٌ لا يَبْغِيانِ» رحمن: 19 ميگويد: از سلمان و سعيد بن جبير و سفيان ثورى نقل شده كه دو دريا على و فاطمه