بيات
3- «قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ أَتاكُمْ عَذابُهُ بَياتاً أَوْ نَهاراً» يونس: 50 گفتهاند: بيات و تبييت، قصد كردن دشمن است در شب. ترجمه آيه اين است: بگو خبر دهيد اگر عذاب خدا شب يا روز شما را دريابد ... و از اين معنى است «قالُوا تَقاسَمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَ أَهْلَهُ» نمل: 49 گفتند: بخدا قسم ياد كنيد كه صالح و اهل او را شب هنگام قصد كرده و بكشيم.نا گفته نماند: آنچه در باره سه آيه فوق گفته شد نزديك بهم و بلكه مصداق هماند.بيت عتيق
4- «وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَ لْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ» حجّ: 29 مراد از بيت عتيق كعبه است، اين تركيب در آيه 33 همين سوره نيز واقع است. اما اينكه چرا بكعبه عتيق گفته شده، از وجوهيكه در مجمع- البيان نقل شده دو وجه اقرب بنظر ميرسد1- چون كعبه و جاى آن از ملكيّت مردم آزاد است و آنگاه كه بنا نهاده شد كسى مالك آنزمين نبود على هذا، آن آزاد مطلق است و مال كسى نيست بلكه براى همه است «1» «وُضِعَ لِلنَّاسِ»
2- بواسطه قدمت آن كه اوّلين خانه براى مردم است، عتيق ناميده شده است.راغب گويد: عتيق آنست كه در زمان يا مكان يا رتبه مقدّم باشد لذا بقديم و شخص محترم و آزاد عتيق گويند. بنا بر اين ميشود گفت كه: عتيق در آيه بمعنى محترم
(1) در كافى از امام باقر عليه السلام نقل شده: «قال هو بيت عتيق من الناس لم يملكه احد»